“Natuurlijk is visie voor een schoolleider belangrijk”, stelt Astrid Claessens. “Maar het is niet meer van deze tijd dat een schoolleider als een soort generaal voor de troepen uitloopt en bepaalt wat er op school gebeurt. En dat zal in de toekomst alleen nog maar minder worden. De visie van de school zal steeds meer bepaald gaan worden door het hele team, maar ook door de ouders. Het kan zelfs zo zijn dat, als je als schoolleider vertrekt naar een andere school, de visie daar haaks staat op die van je vorige school. Als je je daar niet lekker bij voelt, moet je als schoolleider een stap terug doen.”
De schoolleider van de toekomst moet volgens Claessens goed in staat zijn om te analyseren waar binnen de school behoefte aan is. “Hij of zij hoeft niet per se academisch geschoold te zijn, maar moet wel op de hoogte zijn van de meest actuele wetenschappelijke inzichten van wat er in de school kan werken en in het onderwijs kan worden ingepast. Je moet in staat zijn om te beoordelen of iets past bij wat je als school wilt bereiken.”
Claessens ziet ook een belangrijke rol voor de schoolleider in de ontwikkeling van scholen. “Als schooleider ‘van buiten’ zie ik dat we heel veel problematiseren. Maar laten we juist eens kijken naar wat we wel voor elkaar krijgen. Ik heb enorm veel bewondering voor de veerkracht van leerkrachten, bijvoorbeeld als ik zie wat er in tijden van corona allemaal van hen gevraagd wordt.”
“Te vaak halen we leerkrachten uit het primaire proces om dingen te doen die we ook bij administratie of onderwijsassistenten kunnen neerleggen.”
Astrid Claessens
Als voorbeeld van dat problematiseren noemt Claessens het lerarentekort. “Je kunt het lerarentekort zien als de grootste bedreiging van goed onderwijs, maar je kunt er ook naar kijken als een mogelijkheid om het onderwijs anders te organiseren. In het bedrijfsleven had je niet zo lang geleden de trend van lean and agile werken. Daar kunnen we in het onderwijs wel wat van leren. Te vaak halen we leerkrachten uit het primaire proces om dingen te doen, die we ook bij de administratie of bij onderwijsassistenten kunnen neerleggen. Er zijn al mooie nieuwe initiatieven en de pabo’s groeien weer. Maar als we nog wat meer out-of-the-box zouden gaan denken en meer taken neerleggen bij mensen, zonder dat zij volledig bevoegd zijn, krijg je als school ook al meer armslag.”
Om de school nog meer een professionele leeromgeving te laten zijn, ziet Claessens graag een schil om de school, ergo- en fysiotherapeuten, het sociaal team van de gemeente en dergelijke. Daar ziet ze ook nog wel ruimte voor verbetering. “Ik weet niet of zorgverzekeraars het blokkeren of de beroepsgroep, maar ik vind het onbegrijpelijk dat een logopediste niet op scholen mag werken. Als een kind daarbij gebaat is, dan moet dat toch mogelijk zijn?”
“Onbegrijpelijk dat een logopediste niet op scholen mag werken. Als een kind daarbij gebaat is, dan moet dat toch mogelijk zijn?”
Astrid Claessens
“Het gaat niet over leiding geven, het gaat over leiderschap tonen.
Het werk van de schoolleider bestaat uit het aansluiten bij de kennis, kunde en kwaliteiten van de mensen in haar/zijn team en hen inspireren en de ruimte geven om de volgende stap te zetten in hun ontwikkeling. Zij/hij is degene die, door ontwikkelingsgericht te kijken naar de school en de medewerkers, bouwt aan een lerende organisatie waarin mensen persoonlijk leiderschap kunnen tonen en kunnen excelleren (zowel volwassenen als kinderen).”
Inge Ambaum-Jordens, lid van college van bestuur Stichting Kom Leren
Meestemmen voor de schoolleider van het jaar?
Meld je aan voor het AVS Schoolleiderscongres: www.avs.nl/congres
De Rekenwinkel stelt de prijs voor de meest innovatieve schoolleider ter beschikking: Een Fable set en een Cubetto), uiteraard inclusief heel veel van ons lesmateriaal om meteen in de klas mee aan de slag te kunnen!
De verkiezing van de meest innovatieve schoolleider van het jaar wordt mogelijk gemaakt door:
