Zo kan het ook! – zelfontworpen teamontwikkelplan
Scholen voor primair onderwijs lopen vaak tegen min of meer dezelfde problemen aan. Huisvesting, ongewenste imago’s, bureaucratie enzovoort. De oplossingen kunnen echter uiterst origineel zijn. De Bilalschool – een basisschool op islamitische grondslag – uit Amersfoort ontving onlangs de Onderwijsprijs Provincie Utrecht 2006 voor haar zelfontworpen teamontwikkelplan.
Van discussie naar dialoog
Het ‘welkomstmodel’, noemt directeur Fred Koopman het. “Want dat is het belangrijkste: dat iedere leerkracht zich welkom voelt. Niet alleen de nieuweling, maar ook de oudere. Iedere dag weer.” Het ontwikkelplan ‘Van team op leerling naar team op elkaar’ schept een kader, waarbij het team ‘op elkaar’ kan groeien, verbeteren en kan blijven reflecteren op achterstallig onderhoud. De jury van de Onderwijsprijs zegt in haar rapport: “Bilal werkt al jaren aan een bijzondere manier van ‘teambuilding’, vanuit het besef dat een goede school als basis een goed functionerend leerkrachtenteam heeft. (…) In de beschrijving van het project komen termen voor als: liefdessysteem, ‘het mens zijn’, stamgevoel, geduld, zachtheid, balans tussen collectief en individu. Men werkt met rituelen, waarbij bijvoorbeeld kaartspellen gebruikt worden. In eerste instantie wat vaag, ‘ideologisch’. De praktijk laat echter zien dat de school weloverwogen, met hart en ziel, een zeer gedegen en grondig uitgewerkt personeelsplan heeft ontwikkeld.” Het model is niet bedacht, maar langzaam ontstaan. Toen directeur Koopman zes jaar geleden aantrad in Amersfoort, trof hij een gespleten team aan. Er waren conflicten geweest, groepjes ontstaan en mensen gekwetst. “Het eerste jaar heb ik alleen maar geluisterd. Hoe voel je je? Wat kan ik eraan bijdragen om de situatie te verbeteren? Wil je wel blijven lesgeven op deze school? Daarna kwam de dialoog op gang. Geen discussie meer, maar dialoog. Toen besefte ik weer hoe belangrijk het team is. Als het individu zich goed voelt in de groep, kan hij of zij alle energie aan de leerlingen geven. Leerkrachten hebben elke dag de verantwoordelijkheid voor 25 à 30 kinderen: ontzettend kostbaar materiaal!” De school houdt twee studiedagen per jaar, daarin staat het model centraal. Ook is er jaarlijks een driedaagse retraite, waar het belang van welkom zijn benadrukt wordt en de teamleden de kans krijgen uit te spreken wat er speelt. Koopman: “Natuurlijk was er ook weerstand tegen deze manier van werken. Maar dat is zelfs goed, zolang het maar uitgesproken wordt.” De ‘hoofdregels’ van het model zijn vastgelegd in het dialoogstatuut. Daarin staan afspraken als: meningsverschillen tussen collega’s mogen er zijn (het geeft immers materiaal om opnieuw balans te vinden), alle collega’s kunnen elkaar aanspreken (je hebt het recht om je gevoel te delen over kwesties die je raken) en: probeer er samen uit te komen. De jury van de Onderwijsprijs geeft aan dat het moeilijk is de resultaten van dit project echt meetbaar te maken. Maar de geluiden zijn positief. Koopman: “Je merkt aan de sfeer dat het goed zit. We kregen van onze leerlingen afgelopen zomer een 9,2 in het tevredenheidsonderzoek. Dat kan alleen als je team goed functioneert.”
Het welkomstmodel is samen met het Landelijk Bureau Vernieuwend Onderwijs (LBVO) ontwikkeld.
Heeft u ook een creatieve oplossing voor een nijpend probleem? Mail naar communicatie@avs.nl o.v.v. ‘Zo kan het ook’
Kader Primair 4 – December 2006
Interessant?
Dit artikel stond in KADER , het vakblad voor schoolleiders, dat AVS-leden exclusief ontvangen. Wil jij ook KADER op de deurmat hebben? Word ook lid of abonnee, ontvang voortaan een kersvers exemplaar in de brievenbus en versterk de positie van schoolleiders.