Schoolleider Irene Engelman en IB´er Judith van der Lee van katholieke basisschool Hof ter Weide in Utrecht zitten nog midden in de voorbereidingen voor de pilot academische basisschool. De nieuwe stagiairs zijn net gestart. De pabo-studenten dragen bij aan de ontwikkeling van de school en werken tegelijkertijd aan hun eigen professionalisering. Welke rol speelt de schoolleider hierin? Start pilot academische basisschool Doelstelling OCW Onderdeel van het team Thema: Professionaliseren
Irene Engelman is er duidelijk over: “Het is de verantwoordelijkheid van iedere school dat studenten goed opgeleid worden voor het vak. Die verantwoordelijkheid neem ik dan ook.” De academische basisschool vraagt een grote investering qua tijd en inzet, maar gaat als het goed is ook veel opleveren, stelt Engelman. “De studenten zijn hier drie dagen per week. Twee dagen zijn ze in de groep, maar de derde dag is de academische dag. De studenten houden zich dan bezig met het ontwikkelen en onderzoeken van onderwerpen die aansluiten bij de ontwikkeling van onze school. Wij denken daarbij aan een betekenisvolle omgeving ontwikkelen voor Taal en Techniek en voor wereldoriëntatie.” IB´er Judith van der Lee geeft voorbeelden: “Denk daarbij aan het invoeren van een digidigitaal portfolio voor de bovenbouw of het breder maken van het techniekonderwijs door het koppelen van techniek en taal.” Van der Lee besteedt straks één dag per week aan de academische basisschool door deel te nemen aan de Kenniskring van Hogeschool Domstad (pabo). Binnen deze kring gaan de betrokken partijen zaken verder ontwikkelen om de pilot goed te laten verlopen. Zo wordt er een onderzoeksminor academische basisschool voor studenten ontworpen, gaat de kring kritische beroepssituaties beschrijven voor leerkrachten in scholen met een nieuw leren concept en moet er een onderzoek op poten worden gezet om het effect van het project te meten (kennisontwikkeling). Als IB´er zal Van der Lee daar een grote rol in spelen. Voor de begeleiding van de studenten binnen de school is er voor twee dagen per week een interne coach beschikbaar. Tot slot zijn er nog de mentoren: de groepsleerkrachten aan wie de stagiairs gekoppeld worden.
Directeur Engelman blijft zich richten op het besteden van de subsidie die de school voor de pilot ontvangt. “Hoe ga ik het geld efficiënt inzetten, zodat de taken van de school niet in het geding komen?” In de aanloop van het project heeft Engelman veel overleg gehad met de directies van de betrokken scholen en de andere partijen. Op bovenschools niveau is er vooral naar de financiën voor de pilotaanvraag gekeken. In de loop van het project zal Engelman ook regelmatig overleggen met haar IB´er, zodat zij op de hoogte blijft hoe het project binnen de school verloopt. “En ik hou natuurlijk de vinger aan de pols of de ontwikkelingen van de grond komen en binnen de visie van de school blijven passen.”
Doelstelling van de pilot academische basisschool vanuit OCW is om “in 2008 op basis van de praktijkvoorbeelden een goed beeld te hebben van de academische basisschool; dan is in de praktijk onderzocht onder welke randvoorwaarden de academische basisschool een succes kan zijn en onder welke randvoorwaarden de kwaliteit van het opleiden in deze scholen duurzaam is geborgd” (uit: Subsidieregeling OCW). De toelichting stelt: “Leerkrachten ontwikkelen in de academische basisschool tevens een onderzoeksrol om hun lespraktijk te versterken. In nauwe samenwerking met hogescholen en universiteiten wordt een academische school of professional development school vormgegeven waar leren, opleiden, reflectie op beroep, ontwikkelingsgericht onderzoek, kenniscirculatie en innovatie hand in hand gaan.” Binnen de pilots werken studenten, groepsleerkrachten, opleiders en onderwijsbegeleiders gezamenlijk aan een (onderwijs)vraagstuk over de ontwikkeling en leren van kinderen. De term academische basisschool impliceert echter niet dat op zo´n school wordt opgeleid tot academisch niveau.
De pilot staat op het punt van beginnen op basisschool Hof ter Weide. De studenten zullen een half jaar blijven. Na een assessment (dat IB´er Van der Lee zal afnemen), gaan de studenten anderhalf jaar naar basisschool De Tafelronde in Amersfoort. De studenten die daar hun eerste half jaar doorbrachten, komen dan naar Utrecht. Engelman: “Op die manier komen de studenten toch op verschillende scholen. Voor ons is het grote voordeel dan de studenten hier een lange periode blijven. Ze worden echt onderdeel van ons team.” Het viel nog niet mee om genoeg studenten voor het project te interesseren. Dit kwam deels omdat de toestemming pas in de zomervakantie rond was. Maar Van der Lee stelt ook dat studenten soms het gevoel hebben dat ze voor deze stage meer moeten doen dan bij `gewone´ stages. “Sommige studenten hebben toch een consumerende houding. En hier vragen we wel wat van ze.” Door het contact met de pabo en het samen ontwikkelen van de academische basisschool, heeft de school een grote invloed op het opleiden van de studenten. Er is veel overleg over de ontwikkelingen die spelen op de basisschool. De pabo kan het programma daar dan goed op aanpassen, bijvoorbeeld door specifieke minors te ontwikkelen over betekenisvol leren, bewegingsonderwijs of taalontwikkeling. Engelman: “Als basisschool heb je belang bij een goede student. Hier kan ik nu veel invloed op uitoefenen. Door de academische dag is het echt een win-winsituatie, daar verwacht ik veel van. Ik kan me trouwens geen school meer zonder studenten voorstellen.”
Katholieke basisschool Hof ter Weide is ook een Open TOMschool. Belangstellenden kunnen de school bezoeken om een indruk te krijgen van de werkwijze en vragen te stellen aan de personeelsleden. Kijk voormeer informatie op http://www.teamonderwijs.nl/
Kader Primair 2 -Oktober 2006