“Terug naar de essentie!”
AVS Schoolleiderscongres 2023
Meer dan 700 schoolleiders uit alle delen van het land lieten tijdens het AVS Schoolleiderscongres afgelopen 17 maart de DeFabrique in Utrecht op zijn grondvesten schudden. Geniet na – of mee als je er niet bij kon zijn – met een foto-impressie van de dag en lees het korte interview dat AVS had met onderwijsminister Dennis Wiersma.
Een staande ovatie als kick-off
Hoe krijg je 700 schoolleiders ’s ochtends om 10.00 uur aan het lachen, zingen en swingen? Je zet managementcoach Richard de Hoop voor de zaal. Het is knap hoe hij aan de hand van muziekinstrumenten en uiteenlopende liedjes een al even herkenbaar beeld neerzet van een team en hoe jij als directeur zorgt dat al die instrumenten (collega’s) kunnen schitteren in hun rol. “Wie muziek wil maken, moet bereid zijn te luisteren, af te stemmen en te spelen. Want spelen is leren.”
Zelf aan de slag met ‘het orkest’ van Richard de Hoop?
Maak je eigen teamprofiel. Kijk op: richarddehoop.nl/avs
“Verbind vandaag met morgen”
Neuropsycholoog prof. dr. Margriet Sitskoorn wist de zaal mee te nemen in een college over hoe je het brein zo goed mogelijk laat functioneren. Het is, dat zal menig schoolleider herkennen, zo verleidelijk om in de waan van de dag door te denderen. “Wij zijn over het algemeen goed in het hebben van stress. Als je in plaats van een speelbal een spelleider wil worden, dan moet je dat brein aan andere zaken blootstellen. Dan is aandacht hebben voor dankbaarheid, optimisme en zelfreflectie belangrijk. Zorg dat wat je vandaag doet, ook morgen effect heeft. En, onderschat het effect van goed slapen niet. Een uitgerust brein werkt efficiënter.”
“Weet dat wat jij doet, dat het daar om draait”
Als sluitstuk van het congres leidde AVS-voorzitter Karin Straus een talkshow over werkgeluk, waarbij ze in gesprek ging met Onderwijsminister Dennis Wiersma, Paul Baan van Klassewerkplek en neuropsycholoog prof. dr. Margriet Sitskoorn. Zij stal de show en kon een paar keer rekenen op instemmend applaus vanuit de zaal toen ze exact wist te voorwoorden waar de pijn bij veel schoolleiders zit. “Wij zijn het onderwijs ingegaan vanwege het primaire proces. Wat je ziet, is dat er heel veel bureaucratie en andere taken bij zijn gekomen. Van schoolontbijt tot problemen in de maatschappij: we willen die allemaal oplossen, maar we zijn er niet toe uitgerust. Wat is nu echt de taak van het onderwijs? Als schoolleider wil je terug naar dat primaire proces en dus weg van die regeldruk.”
In reactie op Sitskoorn stelde minister Wiersma dat schoolleiders zelf het beste weten wat nodig is. “Draag dat uit. Vertel het me. Ik geef jullie graag ruimte en vertrouwen om het waar te maken. Jullie zijn de baas.” Het vak van schoolleider verdient wat betreft Sitskoorn veel erkenning. “Jullie vormen de hersenen van jullie leerlingen. Present brain is future world. Soms mis je erkenning. Maar weet dat wat jij doet, dat het daar om draait.”
“Ik heb ongelooflijk veel respect voor schoolleiders”
In een kort interview stelde AVS de minister vervolgens vier vragen over het belang en de rol van de schooldirecteur.
In uw plannen voor het verbeteren van de basisvaardigheden focust u vooral op de rol van de leraar. Hoe kijkt u naar de rol van de directeur?
“Schoolleiders zijn erg belangrijk voor alles op en rond de school. Zij zijn de sleutel naar gemotiveerde leraren, goede lessen en geïnteresseerde en energieke kinderen. Vanuit het ministerie van Onderwijs helpen we daarbij. Het is aan de schoolleider om samen met het team keuzes te maken en focus aan te brengen. Belangrijk daarbij is dat je als directeur naast je mensen gaat staan. Wees scherp in wat je van het team verwacht, in wat moet en wat kan. Op die manier maak je het makkelijker voor de mensen die voor de klas staan.”
Het gaat dus om het tonen van goed leiderschap: gebeurt dat voldoende?
“Zeker! Het gaat om erom dat je in het belang van al die kinderen op school samen met je team de schouders eronder zet. Kijk naar wat er allemaal gebeurt rond basisvaardigheden; elk kind goed leren lezen, schrijven en rekenen. Daar zijn alle scholen hard mee aan de slag. Een schoolleider zorgt voor de randvoorwaarden.”
Die randvoorwaarden, daarmee bedoelt u dat de directeur het mogelijk maakt dat de leerkracht kan vlammen in de klas?
“Ja, vlammen. Dat zie ik op alle scholen waar ik het afgelopen jaar ben geweest. Iedere school is anders, dus ook wat nodig is en de aanpak die daarbij het beste werkt verschilt. Denk aan een specifieke lesmethode of meer begeleiding. Dan kan het voor de directeur betekenen dat die een specialist aantrekt of vraagt of een leerkracht uit het team zich ontwikkelt tot rekenspecialist of expert hoogbegaafdheid. Ook in die professionalisering heeft de directeur een sleutelrol.”
Zou u zelf schooldirecteur willen worden?
“Ik heb ongelofelijk veel respect voor schoolleiders. Ik heb een tijdje met een directeur meegelopen en wat die allemaal moet doen: dát vind ik echt heel knap.”
Zien we je volgend jaar (weer) op het AVS Schoolleiderscongres?
Noteer 15 maart 2024 alvast in je agenda!
