Schoolleiders zijn bij de start van het schooljaar veel tijd kwijt met het zorgdragen voor voldoende personeel, dat blijkt uit een peiling van de Algemene Vereniging Schoolleiders (AVS) onder 600 schooldirecteuren. ‘Naast het normale personeelstekort in de school ontbreken nu leraren in de risicogroep, met milde klachten of daadwerkelijke besmetting en het is voor schoolleiders erg moeilijk om vervanging te vinden’, zegt AVS-voorzitter Petra van Haren. ‘Sommige scholen moeten daarnaast ook nog leraren missen, omdat ze langer dan 48 uur wachten op een test of de uitslag en daardoor niet inzetbaar zijn. Om te voorkomen dat er straks klassen naar huis worden gestuurd, pleit de AVS ervoor om onderwijs voorrang te geven’.
Zorgen bij schoolleiders om personeel, ventilatie en volgende uitbraak
Op 15 procent van de scholen zijn er bij de schoolleiders zorgen over ventilatie en luchtkwaliteit en 44 procent maakt zich enigszins zorgen. Wel heeft bijna 60 procent van de scholen dit conform het bouwbesluit op orde, 32 procent is momenteel bezig met een inventarisatie en 11 procent krijgt het niet op orde. ‘Gemeenten en besturen zijn verantwoordelijk voor de gebouwen, maar schoolleiders zijn operationeel bezig met de inrichting op hun school. Zorgen zijn er op dat vlak in veelal verouderde gebouwen waar bijvoorbeeld geventileerd moet worden door open ramen. Dat is nu nog wel te doen, maar hoe ga je dat doen als de temperatuur straks daalt? En wie draait er op voor extra kosten, zoals aanpassing of extra stoken? Op veel scholen is hier geen budget voor en wordt dan hulp gevraagd van de gemeente of het schoolbestuur.’
Grootste zorgen over voldoende personeel
Relatief het meest maken schoolleiders zich zorgen over voldoende personeel, in totaal 83 procent. Slechts voor 11 procent van de schoolleiders zijn er geen of nauwelijks zorgen of er voldoende personeel is. ‘Er is normaal al een lerarentekort, door extra afwezigheid uit voorzorg, coronabesmetting of coronagerelateerde klachten is het nog meer een uitdaging om iedere groep bezet te krijgen. Zeker als straks de winterperiode aanbreekt’, aldus Van Haren.
Het is 92 procent van de schoolleiders gelukt om de formatie voor komend jaar rond te krijgen, maar nu al lukt het 8 procent niet om de vacatures aan het begin van het schooljaar in te vullen. Gemiddeld is er een tekort van 0,5 FTE, los van coronagerelateerde afwezigheid. Want naast het gebruikelijke lerarentekort ontbreken er op scholen leraren, omdat ze tot de risicogroep behoren (10 procent, gemiddeld 1,8 teamleden), milde klachten hebben (21 procent, gemiddeld 1,8 teamleden), vanwege besmetting (2 procent, gemiddeld 1 teamlid) of omdat ze in afwachting zijn van testresultaten (29 procent, gemiddeld 1,6 teamleden).
Testbeleid kan nog beter
Wel zijn er bij de AVS grote zorgen rondom het testbeleid. In slechts 4 procent van de gevallen krijgen teamleden op school binnen 24 uur de testuitslag, in 69 procent van de gevallen binnen 24 tot 48 uur, maar op 13 procent van de scholen duurt het 48 tot 72 uur of soms zelfs langer. ‘Dit is wat ons betreft echt ongewenst, want vaak kun je ook nog niet direct terecht. En al die tijd – vanaf aanmelding voor de test tot en met de testuitslag – kunnen ze niet voor de klas.’
Schoolleiders moeten in dat geval op zoek naar vervanging en die is er door het lerarentekort al nauwelijks. ‘Zeker als het straks wat kouder wordt en er bij leraren meer verkoudheden spelen kun je dan niet anders dan klassen naar huis sturen. Dat willen we niet en daarom hebben we de minister vorige week opgeroepen om het vitale beroep van leraar net als in de zorg voorrang te geven, zodat ze binnen 24 uur weer voor de klas kunnen.’
Gemiddeld zijn er op school 3 mensen getest, 0,06 testte positief. Op basis van 6700 basisscholen gaat dat om respectievelijk 20.000 geteste leraren en 400 besmette leraren. De helft van de afwezige teamleden kan worden ingezet voor het onderwijs, maar een groot deel ook niet.
Meeste klassen nu op school, maar onzeker of dat blijft
De meeste scholen (87 procent) lukt het nu om alle klassen de volle lestijd naar school te laten komen, bij 8 procent lukt het grotendeels en 3 procent lukt het nu niet. Op 3 procent van de scholen ontbreken er nog leerlingen, waarvan de school niet weet waar ze zijn. Ook ontbreken nog leraren en leerlingen vanwege vakantie quarantaine, respectievelijk op 4 en 10 procent van de scholen. Op 14 procent van de scholen wordt nog thuisonderwijs verzorgd. ‘Ook dit is lastig te organiseren met beperkte bezetting. De combinatie tussen les in de klas en thuisonderwijs vraagt extra capaciteit, maar voorlopig zijn er alleen minder leraren beschikbaar. Daarom is de voorrang in het testen van groot belang’, zo zegt Van Haren.
Opvallend is dat slechts 4 procent van de schoolleiders mondkapjes verplicht zou willen stellen voor leraren in de school. Slechts 29 procent van de schoolleiders vindt het een goed idee om ouders weer toe te laten in de school, voornamelijk om de kans op besmetting tegen te gaan.
Persaandacht
De peiling van de AVS heeft voor veel persaandacht gezorgd. Zo kwam de peiling aan bod in het radio1 journaal en werd het opgepikt door de NOS, Nieuwsuur, het AD, het Parool en De Telegraaf.
