Van leerkracht naar schoolleider

Professionalisering van onderwijspersoneel – waaronder schoolleiders – staat hoog op de politieke agenda, mede met het oog op het dreigende schoolleiderstekort door de naderende vergrijzing. Er worden convenanten gesloten en subsidies verstrekt. Ook het veld zelf roept erom. Portret van een leerkracht met leidinggevende ambities en haar ervaringen met een management talentscout project.

“Er is een groot verschil tussen management en leiderschap”
Op het moment dat Manet Verwey (30), leerkracht en bouwcoördinator van de Rietendakschool in Utrecht, bedacht dat ze wel eens wat meer wilde dan alleen lesgeven, vroeg haar directeur haar of ze wilde deelnemen aan een management talentscout project. Het bestuur van de Stichting Primair Onderwijs (SPO) Utrecht, waar de Rietendakschool onder valt, had behoefte aan een intern en op maat gemaakt opleidingstraject voor aanstormend management talent. Gezien de huidige arbeidsmarkt en de eigen personele planning op de lange termijn heeft SPO behoefte aan managementtalent met ervaring om ontstane vacatures soepel en met kwaliteit in te vullen. Naast eerdere ervaringen met kweekvijvers en externe expertise leefde de wens om ook de eigen expertise in te zetten. Dit had volgens Arien Hartog, bovenschools (interim) directeur en coördinator opleiden bij SPO, verschillende redenen: “We wilden de trainee zo op beleids-, organisatie- en cultuurniveau ook kennis laten maken met onze organisatie. Hierdoor kunnen we een oordeel over de trainee vormen en dit overbrengen. Naast training en informatieoverdracht wilden we de trainees een stage bij een andere SPO-directeur laten lopen.”

Eye opener
In dit kader startte Verwey vorig jaar met het door de AVS aangeboden Management Trainee Traject (MTT). “Ik heb alle informatie als een spons opgezogen, en ook geprobeerd de geleerde technieken meteen toe te passen tijdens mijn functie als coördinator van de onderbouw. Verder heb ik geleerd om de managementtheorieën naar de eigen situatie te vertalen. Zo worstelde ik bijvoorbeeld met het een model over tijdsmanagement (Steven Covey). Ik snapte het model wel, maar het lukte me niet het in de praktijk toe te passen. Ik ontdekte dat naast de geijkte managementpraktijk, ook de persoonlijke achtergrond een grote rol speelt. Zo heb ik de stellige overtuiging dat ik er altijd voor collega´s moet zijn. Dat is natuurlijk best een mooie overtuiging, maar hij is niet altijd werkbaar. Zeker niet als je aan timemanagement moet doen. Het traject heeft me vooral geleerd dat er een groot verschil is tussen leiderschap en management. Dat was echt een eye opener voor me. Met management doel ik vooral op de uitvoerende kant, de dingen zo goed mogelijk proberen te laten verlopen tijdens de waan van de dag. Leiderschap is veel meer jezelf afvragen: Waar zijn we nu eigenlijk mee bezig? Doen we wel de goede dingen?”

Verwey past de geleerde technieken nog steeds toe in haar functie als coördinator. Maar op termijn hoopt ze ook als schoolleider haar visie te kunnen uitwerken. “Ik merk dat ik nu al anders naar onze directeur kijk; ik analyseer wat hij doet, en vraag me telkens af hoe ik dat zou aanpakken. Het begint echt al te kriebelen.”

Geen verrassing
Verwey vulde voorafgaand aan het MTT een enquête in en haar competenties bleken naadloos aan te sluiten bij de vaardigheden die nodig zijn voor leiderschap binnen het onderwijs. “Het kwam niet helemaal als een verrassing; ik had al eerder het professionaliseringstraject `Opleiden in School´ gevolgd. Daar had ik ontdekt dat ik heel veel plezier haal uit het begeleiden en coachen van leerkrachten en werkplekstudenten; kortom uit het werken met volwassenen.” Toch moest ze wel even nadenken over het aanbod om een managementcursus te gaan volgen. “Het is een intensief traject en ik had net een kind gekregen. Maar ik besloot al snel dat ik deze kans niet wilde laten liggen. Bovendien hoeft het moederschap niet te bijten met een eventuele functie als schoolleider in de toekomst: het bestuur wees me op de mogelijkheid de functie via een duobaan uit te oefenen.”

Thema: Professionaliseren
Kader Primair 2 -Oktober 2006

Let op: Dit artikel is meer dan vijf jaar geleden gepubliceerd en bevat wellicht incorrecte, onvolledige of ongeldige informatie.