Onderzoeksbureau School & Innovatie onderzocht afgelopen voorjaar de factoren die van invloed zijn op de beleving van werkdruk en werklust op ruim honderd scholen in het primair onderwijs. Starters in het onderwijs blijken de meeste werkdruk te ervaren. Leeftijdsbewust personeelsbeleid, het inrichten van werkplekken en planmatiger werken kunnen bijdragen aan meer werkplezier.Onder werkdruk werd door de onderzoekers verstaan: onder constante druk staan (61 procent), niet kunnen voldoen aan taakeisen (26 procent) en het werkelijk gemaakte aantal uren, dus inclusief overwerk (11 procent). Werklust kende de volgende definitie en resultaten: als men plezier in het werk ervaart (46 procent), goede balans tussen taakeisen en de eigen mogelijkheden het werk te regelen (12 procent) en werken in een inspirerende, motiverende en waarderende omgeving (46 procent).Alle leeftijdsgroepen waren vertegenwoordigd in het onderzoek. Opvallend daarbij is dat de jongste groep, tot en met 24 jaar, de meeste werkdruk ervoer. “Gekoppeld aan het uitstroompercentage van 30 procent van de starters in het primair onderwijs in de eerste twee jaar van hun loopbaan (bron: SBO), is dit een stevig signaal”, aldus Magda Snijders, senioradviseur bij de AVS en betrokken bij het onderzoek. “Het vergrijzingseffect wordt naar mijn idee ernstig vergroot door deze ontgroening én vroegtijdige uitstroom uit het onderwijs.”Andere resultatenEen tweede opvallende groep, is de groep van gehuwd/ samenwonend met kinderen. Zij ervaren relatief minder werkdruk dan de overige groepen. Snijders: “Van de respondenten was 82 procent vrouw, dus het combineren van werk en gezin is voor de gehuwde/ samenwonende vrouwen met kinderen minder stressverhogend dan algemeen wordt aangenomen.” Verder valt op dat wat voor de een werkplezier betekent, voor de ander werkdruk met zich mee brengt. “Mogelijk is de moeite die men heeft bij ‘afstand nemen van werk’ daar debet aan”, aldus Snijders. Ook het plannen en organiseren van eigen werk en (buitenschoolse) activiteiten wordt als werkdrukverhogend ervaren. Daarnaast staat volgens Snijders het po meer dan vroeger open voor invloeden uit en ontwikkelingen in de maatschappij. “Dat brengt behoorlijk wat stress met zich mee. Zo worden de contacten met ouders doorgaans als prettig en plezierig ervaren, maar de toenemende mondigheid en inbreng van ouders is behoorlijk werkdrukverhogend.”Tot slot geeft het onderzoek aan dat de impact van de leidinggevende groot is. ‘Inspirerend leiderschap’, het neerzetten van een ‘professionele cultuur waarin gebruik wordt gemaakt van elkaars expertise’, de ‘waardering van de leidinggevende’ en ‘het invoeren van leeftijdsbewust personeelsbeleid’ zijn aanknopingspunten voor schoolleiders om de werkdruk bij de leerkracht te verlagen en de werklust te verhogen. Het verbeteren van de werksfeer in de school en het imago van de school, het inrichten van werkplekken en planmatiger werken zijn mogelijkheden om de werkdruk te reduceren en om te zetten tot het verhogen van de werklust.Meer informatie:www.schoolinnovatiegroep.nl
Let op: Dit artikel is meer dan vijf jaar geleden gepubliceerd en bevat wellicht incorrecte, onvolledige of ongeldige informatie.