SCP: Meer rugzakleerlingen in regulier onderwijs
Uit de SCP-publicatie Meedoen met beperkingen. Rapportage gehandicapten 2007 die op 10 juli is verschenen blijkt onder andere dat de deelname aan zowel het speciaal onderwijs als aan de ambulante begeleiding in het regulier onderwijs is toegenomen. Sinds 2003 kunnen ouders van leerlingen met beperkingen kiezen of hun kind naar het speciaal onderwijs gaat of met een leerlinggebonden fi nanciering (het rugzakje) naar het reguliere onderwijs. Het aantal leerlingen met lichamelijke of verstandelijke beperkingen dat met ambulante begeleiding een reguliere school bezoekt, nam daardoor volgens cijfers van het Sociaal- Cultureel Planbureau (SCP) tussen 2000 en 2005 toe met 97 procent in het basisonderwijs en met 146 procent in het voortgezet onderwijs. Maar ook het aantal leerlingen met lichamelijke of verstandelijke beperkingen in het speciaal onderwijs nam in diezelfde periode toe, met 10 procent in het basisonderwijs en 39 procent in het voortgezet onderwijs. In 2005 gingen nog altijd vier keer zoveel leerlingen naar het speciaal onderwijs (ruim 35.000 leerlingen, dit is zonder de leerlingen met gedragsproblemen: zij behoren niet tot de groep mensen met beperkingen) als met ambulante begeleiding naar het reguliere onderwijs. Meer informatie
De rugzakregeling leidt volgens het SCP nog steeds tot problemen. Zon 40 procent van de ouders moest twee tot vier scholen bezoeken, voordat hun kind werd geplaatst. Slechts een kwart van de ouders vindt de toegang tot het reguliere onderwijs verbeterd, een derde vindt het verslechterd. Ook het ontbreken van voldoende kennis en informatie, zowel bij ouders als bij scholen, vormt een probleem. De meeste scholen onderschrijven de uitgangspunten van de rugzakregeling. Toch heeft een op de drie scholen in het voortgezet onderwijs en een op de tien in het basisonderwijs wel eens een rugzakleerling geweigerd, aldus het SCP. Gezondheidsonderzoeksinstituut Nivel publiceerde ook in juli een onderzoek, maar daaruit bleek dat licht en matig verstandelijk gehandicapten niet vaker naar een reguliere basisschool gaan dan voorheen, ondanks de in 2003 ingevoerde rugzakregeling (bron: Novum). Ruim zeventig procent van de kinderen met een verstandelijke beperking volgt volgens Nivel speciaal onderwijs.
Misleidend
Wat beide onderzoeken bevestigen is dat steeds meer leerlingen met problemen de afgelopen jaren hun weg hebben gevonden naar de bestaande regelingen. Dit soort onderzoeken wekt echter telkens de indruk dat het aantal leerlingen met speciale onderwijsvragen is toegenomen, terwijl nooit onderzocht is of er niet veel meer sprake is van de weg naar de regelingen steeds beter weten te vinden (voor leerlingen die al veel langer extra onderwijsvragen hadden). Het SCP laat nu ook zien wat de AVS al veel langer zegt dat de rugzakregeling gebaseerd was op de onjuist gebleken veronderstelling dat er een verschuiving zou komen van speciaal onderwijs naar regulier onderwijs. De groei komt in beide domeinen voor. Onderzoek naar de achtergronden daarvan kan volgens de AVS veel inzicht verschaffen in de feitelijke situatie en een belangrijke bijdrage leveren aan de ontwikkeling van Passend onderwijs. Dat Nivel aantoont dat nog steeds meer dan 70 procent van de kinderen met een lichte en matige verstandelijke beperking in het speciaal onderwijs te vinden is en geen gebruik maakt van de rugzak, klinkt de AVS ook niet vreemd in de oren. Adviseur Jos Hagens: “Juist deze groep leerlingen is gebaat bij een bekende situatie en continuïteit. Een schoolwisseling omdat er ineens een andere regeling is wordt dan ook niet snel overwogen.”
U kunt de SCP-publicatie downloaden via http://www.scp.nl/