Schoolleider aan zet in ouderbetrokkenheid

Door: Trees Kessels-Simons

Ouderbetrokkenheid staat bij veel scholen hoog op de agenda. Het blijkt van groot belang voor de (school) ontwikkeling van het kind en is een belangrijke voorwaarde voor succesvol onderwijs. In het boek ‘Schoolleider aan zet in ouderbetrokkenheid’ worden de cruciale rol van de schoolleider en de noodzakelijke kwaliteiten op het gebied van persoonlijk leiderschap toegelicht.

Persoonlijk leiderschap is precies dát wat nodig is om ouderbetrokkenheid tot bloei te brengen. Auteur Harriet Marseille heeft dit eerder in het e-book ‘De vijf sleutels naar excellente ouderbetrokkenheid’ al beschreven. Vervolgens heeft ze deze inzichten gedeeld met het werkveld. Marseille interviewde schoolleiders, bovenschools betrokkenen, leraren, ouders en mensen uit de (onderwijs)advieswereld. Het boek ‘Schoolleider aan zet in ouderbetrokkenheid’ is het resultaat van die gesprekken, aangevuld met de visie van de auteur op dit onderwerp. Wat ouderbetrokkenheid is en in hoeverre ouderparticipatie hiervan onderdeel uitmaakt, komt in hoofdstuk 1 aan de orde. Scholen moeten de discussie voeren welke vorm van samenwerking ze willen stimuleren, waarom en hoe ze dat willen doen. Al snel wordt de link gelegd naar de rol van de schoolleider. Om ouderbetrokkenheid effectief ter hand te nemen is goed leiderschap (het leidinggeven aan anderen) nodig. Maar minstens zo belangrijk is persoonlijk leiderschap (leidinggeven aan jezelf ). Wat wordt bedoeld met persoonlijk leiderschap in relatie tot ouderbetrokkenheid staat in de hoofdstukken 2 tot en met 10. Hierbij wordt dans als metafoor gebruikt. Waarom? Dans is actie en verstilling, jezelf geven en soms terughoud zijn, expressie en ingetogenheid, leiden en volgen. In dans is er sprake van intimiteit en kwetsbaarheid en dit alles in evenwicht. Een mooie dans tilt je uit boven het middelmatige en brengt vreugde. Volgens de auteur moet de schoolleider kunnen dansen met: acceptatie, angst en vertrouwen, verbinding, verantwoordelijkheid,communicatie , loyaliteit, werkdruk, gelijkwaardigheid en nieuwe regie. Deze competenties worden beschreven vanuit wat wenselijk is om ouderbetrokkenheid naar een hoger niveau te tillen. Daarbij is er steeds veel aandacht voor de kansen, mét voldoende realiteitszin. Een theoretisch kader, ondersteund door de vele interviews, maakt het boek goed leesbaar, herkenbaar en direct toepasbaar. De toonzetting is positief en uitnodigend. Het taalgebruik krachtig en duidelijk. Elk hoofdstuk begint met een (vaak bekende) uitspraak die iets zegt over de inhoud en eindigt met een samenvatting. Enkele openingsuitspraken ter illustratie: “We don’t see things as they are, we see them as we are” (Anaïs Nin). Jezelf kennen en zicht hebben op de belemmerende conditioneringen en perspectieven van waaruit je naar de werkelijkheid kijkt, zijn noodzakelijk om communicatie goed te beheersen. “Alleen ga je sneller, samen kom je verder” (Afrikaans spreekwoord). Verbinding in ouderbetrokkenheid vraagt om empathie. We hebben naast een ontvankelijke voorkant ook een stevige ruggengraat nodig. Als je op zoek bent naar inspiratie en handvatten om ouderbetrokkenheid tot bloei te brengen en je durft de uitdaging aan om eerst naar je eigen rol te kijken hierin, dan kan ik dit boek zeker aanbevelen. Het bevat informatie en praktijkervaringen die het welslagen van ouderbetrokkenheid en het leveren van maatwerk een boost kunnen geven.

Trees Kessels-Simons is clusterdirecteur van de Christoffelschool en basisschool de Drijfveer in Aalst-Waalre.