Politieke column – Passend?

Passend
Politici laten in Kader Primair hun licht schijnen op de gebeurtenissen in onderwijsland. Deze maand het woord aan Bas van der Vlies: woordvoerder Onderwijs, fractievoorzitter en lijsttrekker van de SGP-fractie in de Tweede Kamer.

Steeds weer duiken er nieuwe termen op in het onderwijs. Momenteel kun je geen onderwijsblad opslaan, of het gaat over passend onderwijs. Prachtige woorden natuurlijk, die al bij voorbaat kunnen rekenen op een breed draagvlak. Wie zal er immers het tegendeel willen bepleiten? Passend onderwijs wordt meestal gebruikt om de nieuwe benadering van zorgleerlingen in het onderwijs aan te duiden. De bedoeling is om de bestaande regelgeving aanzienlijk te vereenvoudigen. In plaats van een ingewikkeld stelsel van indicaties en verwijzingen, zal de spits komen te liggen bij de zorgplicht van de school. Dat is een aantrekkelijke benadering. Deze gaat niet uit van de bestaande structuren, maar stelt de belangen van het kind centraal. Onderwijsinstellingen moeten flexibel reageren op de onderwijsbehoefte van hun leerlingen, in plaats van dat er voor de leerlingen met veel moeite een plaatsje in het bestaande onderwijssysteem moet worden gezocht. Schoolleiders met hart voor hun leerlingen en niet in het minst hun zorgleerlingen! zullen het belang van deze benadering zeker onderkennen en onderschrijven. Tegelijk proef ik in gesprekken ook vaak de nodige reserves. En dat is te begrijpen. Een nieuwe plicht moet immers wel worden afgestemd op de beschikbare mensen en middelen die schoolleiders tot hun beschikking hebben. Ook zonder zorgplicht is dat soms al een fors knelpunt. Scholen krijgen tegenwoordig nogal wat op hun bordje. Er komen wel steeds taken bij recent bijvoorbeeld aandacht voor burgerschap en kinderopvang, terwijl van een afname daartegenover nauwelijks sprake is. Passend onderwijs? Ja, natuurlijk! Maar dan wel voor álle leerlingen. En ook voor alle leerkrachten hun draagkracht is tenslotte ook beperkt. Kortom: schoolleiders hebben niet alleen te maken met zorgleerlingen, maar worden geacht de hele school te leiden. Daarom zullen er soms belangenafwegingen moeten worden gemaakt. Bijvoorbeeld tussen het belang van een zorgleerling en het belang van de overige leerlingen in de groep. Of inzake de opportuniteit van forse investeringen voor één of enkele leerlingen. Daarbij is wel essentieel dat niet institutionele of organisatorische overwegingen de doorslag geven, maar de belangen van de betrokkenen voorop staan. Overigens is het een misverstand om te denken dat het altijd in het belang van een zorgleerling is om zo lang mogelijk binnen het reguliere onderwijs te blijven. Integratie in het normale leven is een belangrijk streven. Soms is het daarvoor echter beter om zorgleerlingen apart te zetten in een speciaal op hen afgestemde onderwijsomgeving. Van daaruit kan integratie dan geleidelijk en begeleid vorm krijgen. Passend schoolbeleid. Dat is wat van schoolleiders wordt gevraagd. In een school gaat het om de vorming van leerlingen. Hun belangen dienen dan ook leidend te zijn. Zorgleerlingen verdienen daarbij extra aandacht. Passend onderwijs is daarom een belangrijk uitgangspunt voor het schoolbeleid. Dat schoolbeleid is vervolgens echter ook het kader waarbinnen passend onderwijs gerealiseerd moet worden. Het is van belang dat vanuit de overheid en de maatschappelijke omgeving realistisch wordt omgegaan met de mogelijkheden, maar ook de beperkingen van een school als het gaat om de opvang en begeleiding van zorgleerlingen. Passend onderwijs vraagt in ieder geval voldoende mensen waar halen we die vandaan? en middelen. Kabinet: als u A zegt, moet u ook B doen. Het invoeren van een zorgplicht moet dan ook gepaard gaan met het voteren van de daarvoor benodigde middelen.

Bron
Kader Primair 8 – april 2007

Meer informatie
Tekst: Bas van der Vlies