Het is niet altijd gemakkelijk om kinderen een prettige en rustige lunchpauze te bieden. De groepen worden groot, de ruimte is beperkt en er is vaak weinig toezicht. Tweede-Kamerlid Mariëtte Hamer (PvdA) vindt dat schoolbesturen vanaf 2008 de verantwoordelijkheid voor de organisatie van het overblijven van de ouders moeten overnemen.
In artikel 45 van de Wet Primair Onderwijs (WPO) staat nu dat scholen een ruimte beschikbaar moeten stellen voor het overblijven en dat zij een verzekering moeten regelen. De ouders zijn verantwoordelijk voor de organisatie van het overblijven. Hamer deed in november 2003 een voorstel om het huidige overblijfartikel te veranderen.
In dit voorstel wordt het schoolbestuur verantwoordelijk voor de tussenschoolse opvang. Tevens komen er kwaliteitseisen vergelijkbaar met de kinderopvang, gastouderopvang en voor- en naschoolse opvang. Verder is het streven om op een groep van dertig kinderen twee leidsters de verantwoordelijkheid te geven. Ouderparticipatie wordt hierbij gegarandeerd. De overheid stelt zich garant voor het invoeringstraject en de kosten van de professionalisering. Het voorstel bevat ook een tijdspad.
In 2008 moeten schoolbesturen de tussenschoolse opvang hebben geprofessionaliseerd, alle leidsters één of meer trainingen hebben gevolgd en een deel van de leidsters heeft de eenjarige opleiding afgesloten. Na 2008 zouden de opleidings- en trainingskosten
kunnen worden opgenomen in de ouderbijdrage. De minister heeft toegezegd een Algemene Maatregel van Bestuur te formuleren, maar het is onduidelijk in hoeverre ze de motie van Hamer zal volgen. De definitieve uitwerking en aanname van het voorstel staan gepland in 2005. De verwachting is echter wel dat scholen verantwoordelijk worden voor de tussenschoolse opvang, waarbij de uitvoering terecht zal komen bij de schoolleiding en de leraren. Ook nu is waaronder een subsidieregeling van OC&W.
Om schoolbesturen te ondersteunen bij het overnemen van die verantwoordelijkheid, ontwikkelde het Instituut voor de Ontwikkeling van Schoolkinderopvang (IOS) in het schooljaar 2003-2004 samen met ongeveer 160 scholen (vijftien schoolbesturen) verspreid over heel Nederland een ondersteuningsaanbod.
De scholen werken mee aan een inventarisatie en aan de workshops Visie en Kwaliteitseisen. Belangrijk uitgangspunt tijdens dit traject is dat zowel school(bestuur) als tussenschoolse-opvangorganisatie zich kan vinden in het opgestelde beleid.
Hierbij is de visie van de school in eerste instantie naar de situatie tussen de middag. In het traject komen ook de gewenste kwaliteitseisen voor de tussenschoolse opvang aan de orde. Aan de hand van de visie en de opgestelde kwaliteitseisen kiest de school of het schoolbestuur een organisatievorm.
Een schoolbestuur kan besluiten om op alle scholen dezelfde vorm van tussenschoolse opvang aan te bieden, of om de scholen zelf de keus te laten voor een bepaalde organisatievorm.
Er zijn verschillende vormen van tussenschoolse opvang mogelijk. Eén mogelijkheid is
om een stichting op te richten, die een aantal leidsters in dienst neemt en verder met
vrijwilligers werkt. De school zorgt voor een geschikte ruimte. De stichting heeft de
verantwoordelijkheid voor de administratie en de organisatie van de tussenschoolse
opvang en haar medewerkers. Het schoolbestuur heeft dan wel de
eindverantwoordelijkheid, maar heeft niet de lasten van kleine contracten met leidsters
en de daaraan verbonden risico’s van het in dienst hebben van werknemers.
Een school kan er echter ook voor kiezen om de tussenschoolse opvang uit te besteden
aan een kinderopvanginstelling in de buurt of een externe organisatie. Het IOS
waarschuwt scholen en besturen wel voor de gevaren van uitbesteding. De visie en de
kwaliteitseisen van de school en de tussenschoolse opvang moeten dan in ieder geval
zijn vastgelegd in een beleidsplan. Uitbesteding hoeft geen probleem te zijn, mits de
keuze goed is onderbouwd en afspraken goed zijn vastgelegd.
Een hulp bij het waarborgen van de kwaliteit nadat de tussenschoolse opvang
geprofessionaliseerd is, zijn de opleidingen en trainingen voor de leidsters die al een
aantal jaar bestaan. Het IOS biedt een opleiding tot leidster tussenschoolse opvang aan.
Ook een aantal roc’s heeft hier een aanbod voor. Voor de coördinator is er een speciale
training die specifiek gericht is op de organisatie van de tussenschoolse opvang.
Het handboek en beroepsprofiel die het IOS heeft ontwikkeld, kunnen een bijdrage
leveren aan de professionalisering van de organisatie. In het handboek staan
hulpmiddelen en aanwijzingen om de organisatie vorm te geven, zoals een beroepsprofiel
dat de taken en bevoegdheden van de verschillende tussenschoolse-opvangmedewerkers
omschrijft.
Uw schoolbestuur kan voor opleiding en trainingen op het gebied van tussenschoolse
opvang subsidie aanvragen bij het Cfi. De uiterste aanvraagdatum voor het schooljaar
2004-2005 is 30 juni 2004.
Het aanvraagformulier en de toelichting van deze subsidie kunnen worden gedownload
van de website van het Cfi (www.cfi.nl). De toelichting vindt u ook in het Gele Katern van
14 april 2004.
Bron: Kader Primair juni 2004
Interessant?
Dit artikel stond in KADER , het vakblad voor schoolleiders, dat AVS-leden exclusief ontvangen. Wil jij ook KADER op de deurmat hebben? Word ook lid of abonnee, ontvang voortaan een kersvers exemplaar in de brievenbus en versterk de positie van schoolleiders.