Ouderbetrokkenheid thuis effectiever dan ouderbetrokkenheid op school
Van alle vormen van betrokkenheid van ouders bij de school, levert dat wat ouders thuis doen en laten rond school de grootste bijdrage aan de ontwikkeling van kinderen. Aanzienlijk minder groot is het effect van ouderbetrokkenheid op school en het contact tussen ouders en leraren. Leraren kunnen wel meer doen om de ouderbetrokkenheid te verhogen. Dit blijkt uit een NWO-studie van onderwijsonderzoeker Eddie Denessen (Radboud Universiteit Nijmegen) en zijn team.
De onderzoekers bestudeerden 165 onderzoekspublicaties op het gebied van ouderbetrokkenheid. De onderzoeken gingen in op de effecten van deze betrokkenheid op presentaties, motivatie, het welbevinden en de zelfwaardering van leerlingen van verschillende leeftijden. “Als ouders betrokken zijn bij de school heeft dat een positief effect op al deze zaken,” zegt Denessen. “Daarbij geldt voor alle leeftijdgroepen dat vooral de betrokkenheid van ouders bij het leren thuis effect heeft. Een kanttekening daarbij is dat die betrokkenheid ook te ver kan doorschieten. Ouders die te sterk controleren op huiswerk of een grote prestatiedruk uitoefenen op hun kind, tasten de autonomie van hun kind aan. Dat geeft juist een negatief effect op hun ontwikkeling.”
Een belangrijke bevinding uit het onderzoek is dat ouderbetrokkenheid vooral ook werkt als leraren een positieve houding jegens betrokkenheid van alle ouders hebben, ook die van de allochtone ouders. Denessen: “Het contact tussen leraren en ouders verbetert als leraren zich inspannen om de thuiscultuur van leerlingen te begrijpen. Vooroordelen en groepsstereotypering staan dat contact juist in de weg.” Ook is het van belang dat leraren open en transparant communiceren met ouders. Zo moeten ze hun verwachtingen over ouderbetrokkenheid helder maken. “Als leraren zich bovendien realiseren dat opvattingen over ouderbetrokkenheid per ouder kunnen verschillen en het niet direct veroordelen wanneer ouders niet aan hun verwachtingen tegemoet komen, draagt dit bij aan een positieve relatie,” aldus Denessen.
Ouderbetrokkenheid bevorderen
Leraren kunnen op verschillende manieren de betrokkenheid van ouders thuis en op school bevorderen. Denessen: “Leraren kunnen bijvoorbeeld gerichte vragen stellen en verzoeken doen aan ouders – en hen ook praktische tips geven – om hun kind te helpen. Ook wordt de betrokkenheid vergroot wanneer leraren veel informatie over het onderwijs en de voortgang van de leerling aan de ouders verschaffen. Zowel informeel contact als de inzet van ict kan hierbij helpen.”
Denessen: ‘Voor dit alles is het goed om de responsiviteit van leraren te vergroten. Laat leraren zich bewust worden van hun attitude jegens ouders en het contact met hen verbeteren. Dit kan bijvoorbeeld door het afleggen van huisbezoeken of trainingen (interculturele) communicatie.”
Meer informatie: www.nwo.nl