Ruim een derde van de scholen in de grootste gemeenten zijn (nog) geen afspiegeling van de wijk waarin zij staan. Staatssecretaris Dijksma breidt het aantal pilots voor gemengde scholen daarom uit. Vier gemeenten krijgen tot eind 2011 financiële ondersteuning (ruim een half miljoen euro extra) voor nieuwe pilots: in Schiedam, Amersfoort, Tilburg en Leiden worden nieuwe initiatieven genomen om scholen meer gemengd te maken.
De uitbreiding van het aantal pilots moet aantonen of gemengde scholen nut hebben. In zeven andere gemeenten liepen al pilots om een scheiding tussen bevolkingsgroepen tegen te gaan, waaronder Schoolwijzer Nijmegen: het gemeentelijke centrale aanmeldpunt voor basisonderwijs. In het onlangs verschenen rapport van het Landelijk Kenniscentrum Gemengde Scholen is voor het eerst de mate van segregatie in de 38 grootste Nederlandse gemeenten onderzocht. Het onderzoek is een nulmeting en vormt een aangrijpingspunt om de strijd tegen segregatie verder voort te zetten. Dijksma: “Het onderzoek geeft eens te meer de urgentie van het probleem aan.” Uit de nulmeting blijkt dat ruim een derde van de scholen in de grootste gemeenten nog gesegregeerd zijn; 37 procent van de scholen in de 38 grootste Nederlandse gemeenten is geen afspiegeling van de wijk waarin zij staan. Vooral in de Randstadgemeenten is sprake van een lager percentage afspiegelingsscholen dan gemiddeld. Logisch, want in gemeenten met weinig niet-westerse allochtonen komen weinig concentratiescholen voor én weinig concentratiebuurten. Gemeenten en schoolbesturen zijn in het kader van de Lokale Educatieve Agenda wettelijk verplicht hier actie op te ondernemen. De grote denominaties – openbaar, PC en RK (samen 88 procent van de scholen) – hebben ongeveer een even hoog percentage afspiegelingsscholen: tussen de 58 en 65 procent. Daar valt nog de meeste winst te behalen. Openbare scholen zijn vaker zwarter dan PC of RK-scholen. Bij kleine denominaties (12 procent) is er minder sprake van afspiegeling, omdat veel van deze scholen een buurtoverstijgende functie hebben, zoals bijvoorbeeld islamitische scholen.
Het landelijk Kenniscentrum Gemengde Scholen heeft handreikingen klaarliggen met suggesties om segregatie aan te pakken. Zie http://www.gemengdescholen.nl/.