AVS-bestuurders Petra van Haren en Ingrid Doornbos toerden in september samen met cao-onderhandelaars Paul van Lent en Harry van Soest door het land om schoolleiders nader te informeren over de inhoud en achtergronden van de CAO PO 2018-2019, die loopt van 1 januari 2018 tot 1 maart 2019. Ook kwam de (vervolg)inzet van de AVS voor de cao vanaf maart 2019 aan bod. “Het is voor mij, naast de toelichting op de inhoud, nu veel duidelijker hoe de onderhandelingen zijn gelopen en de uitkomst tot stand is gekomen. Erg waardevol voor de beeldvorming en het vertrouwen in een goed vervolg.”
Cao-onderhandelaar Paul van Lent noemt op 3 september in Tilburg allereerst enkele successen die in de cao zijn geboekt: de werkdrukmiddelen, 2,5 procent loonsverhoging voor alle werknemers in de sector, de eenmalige uitkeringen (naar rato van aanstelling en -duur; geen bonussen!) voor alle werknemers in de sector en het nieuwe loongebouw met hogere salarisschalen voor leerkrachten. Ook zijn de bovenwettelijke uitkeringen aangepast maar niet afgeschaft, zoals in het regeerakkoord stond. “Helaas was de 270 miljoen uit het regeerakkoord specifiek voor de lerarensalarissen bestemd. De lobby van de AVS voor meer balans in het functiehuis – ook loonsverhoging voor schoolleiders en onderwijsondersteunend personeel (oop) – werd niet voldoende ondersteund door de andere vakbonden en PO-Raad (sociale partners). We hebben daarom overwogen niet te tekenen, maar dan zet je je als vakbond buitenspel in de volgende onderhandelingsronde.” De AVS legde het cao-akkoord dan ook positief voor aan haar leden. Dat verbaast een aanwezige schoolleider: “Waarom met een positief advies?” Van Lent legt uit: “Als er voor 1 juli 2018 geen definitief akkoord was, zou er helemaal geen geld naar de po-sector zijn gegaan.” Wel is door de sociale partners een duidelijke toezegging gedaan dat de beloning van schoolleiders/leidinggevenden in de volgende onderhandelingsronde – die inmiddels al is gestart – aan bod komt. “In het kader van het streven naar een eenduidig functiegebouw en uitgaande van functiewaardering wordt dit onderzocht ten behoeve van de opvolgende cao“, staat letterlijk in het akkoord. En dat is hard nodig ook om mensen te werven en behouden voor het vak van schoolleider: “Mijn adjunct overweegt weer leraar (LB/L11) te worden”, schetst een directeur. AVS-voorzitter Petra van Haren: “Onze inzet zal de komende tijd minder sectorbreed en meer specifiek op schoolleiders gericht zijn. We zullen tot het uiterste verder gaan om hun belangen te behartigen en een functiebouwwerk af te spreken dat in lijn is met hoe het voor de leerkrachten is vastgelegd.”
Functiedifferentiatie
Onder de aanwezige schoolleiders in Tilburg bestaat enige verwarring over de eenmalige overschaling van leerkrachten die plaatsvindt naar aanleiding van het nieuwe loongebouw en de functiebeschrijvingen voor leraren (van LA naar L10, et cetera). “Kan ik een leraar terugzetten die niet aan de nieuwe functiebeschrijving voldoet?” Van Lent: “Dat kan niet, dan zal je als schoolleider een gesprek over de hogere eisen aan moeten gaan”. Op eigen verzoek van een leerkracht kan het wel. De nieuwe functiebeschrijvingen voor leerkrachten zijn tot stand gekomen met medewerking van leraren, directeuren en bestuurders. Dat de verplichte functiemixpercentages zijn verdwenen uit de cao wil niet zeggen dat scholen functiedifferentiatie overboord moeten gooien, vervolgt Van Lent. “Bedenk daarbij dat leraren in een hogere schaal plaatsen niet alleen mogelijk is als zij zich buiten de school hebben geprofessionaliseerd. Ook onderzoek doen in de school, het ondersteunen van kinderen met een bepaalde zorgvraag of een bijdrage leveren aan het verbeteren van de onderwijskwaliteit van collega-leraren, de school of stichting kunnen redenen zijn voor overschaling.”
Werkverdeling
Hoofdstuk 2 van de cao, onder andere over de werkverdeling, geldt nog tot 1 januari 2019. Daarna geldt de nieuwe versie, die is opgenomen in een bijlage. Met meer professionele ruimte voor schoolteams om te overleggen over hun werkverdeling. Op basis van een teamgesprek hierover legt de hiertoe door het bestuur gemandateerde schoolleider de afspraken met alle teamleden vast in het werkverdelingsplan. Een schoolleider vraagt zich tijdens de bijeenkomst in Zutphen op 4 september af of het werkverdelingsplan hetzelfde is als het formatieplan. “Het formatieplan maakt onderdeel uit van het werkverdelingsplan”, legt cao-onderhandelaar Harry van Soest uit. “Het woord ‘draagvlak’ in het nieuwe hoofdstuk 2 leverde veel voer voor discussie op tijdens de onderhandelingen”, voegt hij toe. “Als team bepaal je samen wanneer ergens draagvlak voor is.” Van Lent vult aan: “De schoolleider hakt knopen door waar nodig.” Het werkverdelingsplan wordt ter goedkeuring voorgelegd aan de (G)MR. Het basis- en overlegmodel en de 40-urige werkweek (alleen nog een eenheid voor het berekenen van de werktijdfactor) vervallen, maar de basis blijft maximaal 1.659 werkuren per jaar (fulltime). Daarin zitten ook niet-lesgebonden taken en uren, zoals professionalisering en duurzame inzetbaarheid. Om af te zijn van hele kleine baantjes is de minimale betrekkingsomvang bij nieuwe medewerkers 8 uur (0,2 fte). Van Lent benadrukt in Tilburg: “Maak een onderscheid tussen de (les)uren van leerlingen en de werktijd van medewerkers, die is niet hetzelfde.” Het advies van een aanwezige hr-manager: “Laat alle details los en vul alleen die 1.659 uur!” In Zutphen vindt een gesprek plaats over het tekort aan tijd voor duurzame inzetbaarheid en hoe je dat oplost. En wat valt er wel en niet onder, zoals ’s ochtends vroeg zwemmen en ’s avonds yoga beoefenen. Dit soort vragen komen veel binnen bij de AVS Helpdesk. Van Soest: “Als de werknemer er gelukkig van wordt: vooral doen! Denk echter aan precedentwerking. Uitgangspunt is dat er onderwijs gegeven moet worden.” Ook wil iemand weten hoe het zit met overwerk: “Als ik te veel taken heb gedaan in een jaar, hoe los ik dat dan op?” Van Soest legt uit dat overwerk niet wordt uitbetaald, maar wel gecompenseerd kan worden. Een schoolleider in Tilburg merkt op dat hij 60 uur per week werkt. “In minder tijd red ik het niet.” Een ander: “Professionaliseren is belangrijk, maar soms kom je dan in de knoei met andere taken.” De AVS adviseert overwerk zoveel mogelijk te voorkomen door een vroegtijdige jaarplanning te maken en deze op tijd bij te sturen. “Een schoolgids bijvoorbeeld, bevat vaak veel dezelfde informatie en kun je al halverwege het schooljaar voorbereiden en aan de MR voorleggen.”
Morele keuzes
AVS-voorzitter Petra van Haren: “Feit is dat schoolleiders (te) veel taken uitvoeren en vanuit bezieling vaak een groot deel van hun vrije tijd daarvoor opofferen.” Ze adviseert: “Maak morele keuzes en durf ook taken te laten liggen. Zo maak je zichtbaar wat nodig is om het vak goed uit te kunnen blijven oefenen.” De claim en acties van de AVS voor een eerlijker salaris voor schoolleiders in balans met dat van de leerkrachten zijn dan ook breder. Van Haren: “We willen ook meer ondersteuners in de school en ruimte voor innovatie en ontwikkeling. We zijn echter maar een kleine club en ook afhankelijk van de andere sociale partners, dus hebben jullie vertrouwen en steun nodig om voor deze eisen gezamenlijk draagvlak te creëren in en buiten de school. Onze oproep om vanaf 12 september actie te voeren is noodzakelijk om een duidelijk signaal af te geven voor erkenning en waardering van het vak. Aan de maatschappij, de politiek en aan de sociale partners die onze gesprekspartners zijn aan de cao-tafel.” CNV Schoolleiders heeft inmiddels aangegeven aan te haken bij de acties van de AVS. Van Haren benadrukt bij de bijeenkomst in Zutphen op 4 september dat de AVS actie voert vanuit ‘de inhoud’. “Hoe positioneer je de schoolleider? Welke taken verricht hij allemaal? Daaruit volgt dan wat financieel nodig en haalbaar is. De acties richten zich op de werkzaamheden van de schoolleider. Wat mist de school als hij deze taken niet uitvoert? Schoolleiders kiezen vaak voor hun personeel en komen minder voor zichzelf op. Nu is het tijd dat ze zich laten zien!” De eerste actie op 12 september (ontruimingsoefening met brandalarm) heeft al de nodige publiciteit gegenereerd. “Willen we aandacht vragen voor de problemen in onze beroepsgroep, dan hoort het mediaspektakel erbij”, aldus Van Haren. In Den Haag geven veel schoolleiders bij de bijeenkomst op 5 september aan actie te willen voeren. Wel jammer dat de eerste actie op de regionale stakingsdag van de leerkrachten in Zeeland en Zuid-Holland valt en veel scholen dan gesloten zijn, merkt men op. Peter Grootscholten, directeur van de Gabriëlschool in Delft vindt het noodzakelijk dat schoolleiders actie gaan voeren. “Er bestaat vaak een incompleet beeld van ons werk. De vijf basiscompetenties (visie gestuurd werken, in relatie staan tot de omgeving, organisatiekenmerken vormgeven vanuit een onderwijskundige gerichtheid, strategieën hanteren voor samenwerking, leren en onderzoeken op alle niveaus en hogere-orde-denken) krijg ik vooral bij ouders moeilijk voor het voetlicht. Wij schoolleiders gaan over personeelsbeleid, gebouwen, financiën en onderwijskundig beleid. Een breed scala. Daar wordt het onderwijs beter van. Ook ondernemerschap is een belangrijk onderdeel van mijn job. Het is een vak waarbij je op veel maatschappelijke borden schaakt. De schoolleider heeft een meerwaarde binnen het team en op andere terreinen.”
Nuttig
Ook in Castricum worden op 10 september een aantal kritische vragen gesteld over waarom het de AVS niet gelukt is de looneis voor schoolleiders hard te maken bij de onderhandelingen. Na uitleg over de gang van zaken is er begrip voor de opstelling van de AVS en zijn er ook complimenten. Dat is in grote lijnen bij alle bijeenkomsten in het de teneur. Een schoolleider in Zutphen merkt op: “Ik vond het een nuttige bijeenkomst. Ik heb ook dingen gehoord die al bekend waren, maar het is goed een stukje achtergrond te horen over het proces. Waarom de AVS er toch voor heeft gekozen deze cao te ondersteunen. De inzet voor de komende cao is duidelijk.” Meer informatie: AVS Helpdesk, tel. 030-2361010 of helpdesk@avs.nl
Inzet avs cao po 2019 in het kort
Loonontwikkeling Het op niveau brengen van de salarissen van schoolleiders heeft prioriteit. Daarnaast zet de AVS in op een looneis van 3 procent in 2019 voor (adjunct-)directeuren. Loongebouw en functiehuis Een eenduidig functiehuis met passende, actuele functieomschrijvingen voor adjunct-directeuren en directeuren in herkenbare directie-loonschalen, waarbij de toelagen en toeslagen worden opgenomen in de salarisschalen en de titel functionarissen schoolleider wordt toegepast, afhankelijk van complexiteit et cetera. Ondersteuning van schoolleider Door het op elke school opnemen van staffuncties/conciërge/administratieve kracht wordt de ondersteuning van de schoolleider gewaarborgd. AVS zet in op het verplichten van onderwijsondersteunend personeel in elke school. Generatiepact Het opnemen van afspraken over een generatiepact is door de oplopende pensioenleeftijd een belangrijk punt om vroegtijdige uitval van personeel te voorkomen. Elke school een schoolleider De in de cao opgenomen regel ‘Elke school heeft een schoolleider’ wordt voorzien van een eenduidige omschrijving wat onder ‘schoolleider’ wordt verstaan. NB: Elke school wordt bekostigd voor het hebben van een directeur.
Interessant?
Dit artikel stond in Kader, het vakblad voor schoolleiders, dat AVS-leden maandelijks ontvangen. De AVS komt op voor de belangen van schoolleiders in het basis- en voortgezet onderwijs. Word ook lid of abonnee, ontvang voortaan iedere maand een kersvers exemplaar in de brievenbus en versterk de positie van schoolleiders.
 Neem contact op met de AVS HelpdeskDe telefonische helpdesk van de AVS is er voor alle professionele vragen die je in je dagelijkse werk tegenkomt.Je krijgt direct een deskundige medewerker aan de lijn die je vraag beantwoordt of ervoor zorgt dat je binnen één werkdag teruggebeld wordt. Deze adviesdienst is voor leden gratis. Vermeld altijd je lidmaatschapsnummer als je contact opneemt met de Helpdesk 030-2361010 of stuur een e-mail naar helpdesk@avs.nl |
