Leerkrachten hebben veel mogelijkheden om zich verder te bekwamen in hun vak, maar deze worden niet optimaal benut, blijkt uit het LOOK-rapport Leraren Leren, een overzichtsstudie naar de professionele ontwikkeling van leerkrachten in het po, vo en mbo.
Leerkrachten ervaren onvoldoende zeggenschap over hun tijd en beslissingsruimte, ze maken te weinig gebruik van het leren van elkaar op de werkplek, hoewel ze aangeven hier wel het meeste van te leren, en het bestaande scholingsaanbod sluit niet altijd aan bij de behoeften. Toch liggen er ook kansen op het moment dat leerkrachten zelf het voortouw nemen bij het werken aan hun eigen professionele ontwikkeling.
De resultaten laten zien dat professionaliseringsmogelijkheden en -middelen onvoldoende aansluiten op de behoeften van de leerkrachten. Er is kwantitatief een breed aanbod aan individuele scholingsmogelijkheden – zoals de Lerarenbeurs – maar kwalitatief niet altijd passend. Verder is onduidelijk hoeveel van het professionaliseringsgeld dat naar scholen gaat, daadwerkelijk wordt gebruikt voor de professionalisering van leerkrachten. De zeggenschap van leerkrachten over de invulling van hun tijd en het kiezen van professionaliseringsactiviteiten wordt vaak beperkt door werkdruk en leidinggevenden. Leerkrachten moeten meer ruimte krijgen én eisen om aan hun professionele ontwikkeling te werken, stelt het rapport.
Bij professionalisering denken leerkrachten het eerst aan formele vormen van scholing. Ze zien bijvoorbeeld gesprekken en reflectie met collega’s niet als een vorm van zich verder bekwamen. Tegelijk waarderen ze dit alledaagse leren wel als meest nuttig. Leerkrachten willen juist meer leren van elkaar, in en rond de dagelijkse onderwijspraktijk. Uit het rapport blijkt dat in landen die hoog scoren qua onderwijs, professionalisering een natuurlijk onderdeel is van werken. Beter gezegd: van teamwerk. Het faciliteren van flexibele vormen van leren kan tegelijkertijd een stimulans zijn voor het succesvol doorlopen van formele leertrajecten, zoals opleidingen en cursussen.
Let op: Dit artikel is meer dan vijf jaar geleden gepubliceerd en bevat wellicht incorrecte, onvolledige of ongeldige informatie.