Politieke column – Frank Wassenberg
Toen Frank Wassenberg, onderwijsvertegenwoordiger in Tweede Kamerlid voor de Partij voor de Dieren, hoorde dat het thema van het AVS-Congres ‘Buiten de kaders’ was, begon het te borrelen. Zijn column is een aanmoediging om de kaders
te blijven vernieuwen.
Afgelopen zomer besloot ik mijn zolder eens grondig op te ruimen. Die opruimactie resulteerde, toen ik mijn oude schoolschriften en schoolboeken terugvond, in een tijdreis. Sommige schriftjes dateerden nog van de lagere school, zoals dat toen heette. De meeste schoolboeken waren van later. Terwijl ik mijn schriften en boeken bekeek, schoot ik door mijn schooltijd heen. Plots zat ik weer in de klas bij meester Meertens op de St Jozefschool in Oost-Maarland, een klein dorp in het uiterste zuiden van Limburg. Niet meer dan zes leerlingen telde mijn klasje. Ik zag alles weer voor me: mijn plaats in het lokaal, het licht dat door de hoge ramen naar binnen viel, de posters aan de muur. Om een minuut later, bij het bekijken van mijn middelbare schoolschriften, op het Henric van Veldekecollege in Maastricht te belanden.
Wat ik me realiseerde was hoe zeer het onderwijs inmiddels is veranderd. De tijdgeest, de lesmethoden, de wetenschappelijke inzichten. Kortom, hoe de kaders in de samenleving en daarmee in het onderwijs zijn veranderd. Mijn opruimactie op zolder was meer dan een tijdreis. Het hield mij een spiegel voor. Iets wat vroeger keurig binnen de kaders paste, hoeft dat inmiddels niet meer te doen. Wat toen vanzelfsprekend was, is dat nu vaak niet meer. Daaruit volgt ook dat wat vandaag vanzelfsprekend is, dat morgen helemaal niet meer hoeft te zijn. De tijden veranderen en de kaders veranderen mee. Neem onze energievoorziening. Op de lagere school leerde ik over de gaswinning in Groningen. Dat er gas vandaan kwam, dat dit Nederland verwarmde en dat Nederland hierop kookte. Dat gas goedkoop was en een praktisch onuitputtelijke bron van energie. Dat er ooit een einde zou kunnen komen aan de gaswinning, maakte halverwege de jaren ’70 nog geen deel uit van de leerdoelen. Dat was onvoorstelbaar.
De aardbevingen in Groningen, de klimaatverandering, de milieurampen die het gevolg zijn van oliewinning en vervuiling in de oceanen. Het heeft ertoe geleid dat de maatschappij tegenwoordig fundamenteel anders aankijkt tegen de fossiele energiesector. De fossiele industrie heeft zichzelf buiten de kaders van de toekomst geplaatst. Toch proberen deze bedrijven krampachtig het tij te keren met bijvoorbeeld gesponsorde lessen op scholen en technieksymposia voor scholieren. Dat is een verloren strijd.
De tijdgeest verandert, de kaders veranderen mee. Om de aarde leefbaar te houden voor onszelf en onze kinderen moeten we de kaders actief blijven veranderen. Wat vroeger binnen de toenmalige kaders paste, past nu niet meer. Omgekeerd geldt hetzelfde. Laten we niet langer toestaan dat de grote vervuilers, degenen die de aarde verpesten, nog langer onze scholen bestormen met informatiepakketten die maar één doel hebben: zorgen dat alles bij het oude blijft. Laten we blijven veranderen.
Reageren frank.wassenberg@tweedekamer.nl
Interessant?
Dit artikel stond in Kader, het vakblad voor schoolleiders, dat AVS-leden maandelijks ontvangen. De AVS komt op voor de belangen van schoolleiders in het basis- en voortgezet onderwijs. Word ook lid of abonnee, ontvang voortaan iedere maand een kersvers exemplaar in de brievenbus en versterk de positie van schoolleiders.
