In het manifest Onderwijs als kinderrecht stelde de PvdA begin dit schooljaar – samen met elf maatschappelijke organisaties – dat minister Van der Hoeven ruim tweeduizend kinderen die speciaal onderwijs vragen onnodig thuis laat zitten.
De ondertekenaars van het manifest, waaronder ook de Algemene Onderwijsbond (AOb), de Nederlandse Vereniging voor Autisme, de adhd-vereniging Balans en de federatie van ouderverenigingen, vinden dat de minister veel te weinig doet om de wachtlijsten in het speciaal onderwijs aan te pakken. Een grote groep leerplichtige kinderen met gedrags- en leerproblemen zou maandenlang moeten wachten op een geschikte plek. Het Gronings Instituut voor Onderzoek van Onderwijs (GION) schatte het aantal ´thuiszitters´ in het gehele onderwijsveld begin dit jaar nog tussen de 2500 en 5000 leerlingen. Volgens de PvdA hoort een deel daarvan in het speciaal onderwijs thuis. Maar daar zou geen plek zijn vanwege geldgebrek. Scholen in het speciaal onderwijs krijgen pas een vergoeding als ze meer dan 15 procent extra kinderen toelaten. Zo niet, dan gaat het ten koste van hun eigen budget. Pas bij het vaststellen van een nieuw onderwijsbudget worden de extra kinderen meegeteld. Voor veel scholen komt het geld dan te laat. Zij weigeren daarom tussentijds kinderen met leer- en gedragsproblemen aan te nemen. Als het aan de PvdA ligt moeten er dan ook miljoenen extra gestoken worden in het speciaal onderwijs.
Van der Hoeven
De minister bestrijdt dat ruim tweeduizend kinderen met grote gedrags- en leerproblemen thuis zitten. In haar online dagboek, de week van M, schrijft Van der Hoeven: “De getallen waarover wordt gesproken kloppen niet. Er zijn in heel Nederland 94 echte `thuiszitters´. Daarnaast zijn er zo´n 3.000 kinderen die op een wachtlijst staan of nog moeten worden geïndiceerd. Deze kinderen zitten wel degelijk gewoon op school. Overigens heb ik 70 miljoen euro extra uitgetrokken voor het speciaal onderwijs. Een verandering van het bekostigingssysteem door niet meer te kijken naar het aantal leerlingen uit het vorig jaar maar uit het jaar van aanmelding, is gemakkelijker gezegd dan gedaan. En het lost de kern van de zaak niet op: het enorm gegroeide aantal leerlingen dat een verwijzing krijgt naar cluster 4 (kinderen met een gedragsprobleem).” De minister wil eerst onderzoeken of kinderen niet te gemakkelijk naar dit cluster verwezen worden. Vierentwintighonderd kinderen worden momenteel onderzocht. Uit dat onderzoek moet blijken of zij beter normaal of speciaal onderwijs kunnen volgen.
Goede antwoord?
Jos Hagens, AVS adviseur op het gebied van Onderwijs & Leerlingzorg: “Vragen om miljoenen voor onderwijs is juist, maar investeringen in het speciaal onderwijs hoeven niet noodzakelijk het goede antwoord te zijn. Het is onomstreden dat de problematiek van opvoeden en onderwijzen in de huidige tijd een stuk complexer en ingewikkelder is dan decennia geleden. Als de mogelijkheden van ouders en de professionaliteit van leerkrachten daar onvoldoende op ingespeeld zijn, ontstaan er steeds eerder en steeds meer problemen. Dat leidt nu bijna automatisch tot verwijzing naar het speciaal onderwijs en daarom is daar steeds meer geld nodig.” Al in 2005 toont de Inventgroep in het rapport `Helpen bij opvoeden en opgroeien´ aan dat investeren in preventie en vroege interventie economisch het meest rendabel (goedkoopst) is. Hagens: “Maar onze hele structuur is zo ingericht dat we wachten op vastlopen en mislukken en dat er dan dure en langdurige ondersteuning gegeven moet worden. Als de politiek de vraag om miljoenen extra voor onderwijs eens niet zou zien als kosten (uitgaven voor duur speciaal onderwijs) maar als investering (ontwikkeling van betere preventie en vroege interventie), zou een ander gesprek kunnen plaatsvinden. Dan zou een traject als Passend Onderwijs in relatie tot de Operatie Jong alle ontwikkelruimte kunnen krijgen. Volgens de AVS het juiste antwoord op deze juiste vraag!”
Let op: Dit artikel is meer dan vijf jaar geleden gepubliceerd en bevat wellicht incorrecte, onvolledige of ongeldige informatie.
