Kind In-Zicht (Boekbespreking)

In een tijd waarin groepen steeds heterogener lijken te worden, neemt de druk en focus op differentiatie toe. Deze roep om meer differentiatie leidt vooral tot organisatorische aanpassingen en tempodifferentiatie. Maar aansluiten bij onderwijsbehoeften van leerlingen kan zoveel meer zijn. En dat is precies wat in dit boek centraal staat: Hoe kunnen we de onderwijsbehoeften sneller en beter identificeren en op een passende wijze het onderwijs hierop aansluiten?

Het boek Kind In-Zicht belooft de lezer een verdiepende kijk op het aansluiten bij onderwijsbehoeften. Niet de organisatie, niet de leerstof, maar het lerende kind staat centraal en is daarmee het startpunt van differentiatie. De auteurs delen de centrale vraag op in zes uitdagingen. Met een leeswijzer vooraf kun je als lezer zelf de keuze bepalen welk hoofdstuk je gaat lezen. Kun je een hoofdstuk missen dan? Eigenlijk niet, of misschien het laatste hoofdstuk als je nog niet toe bent aan een visie op de verre toekomst waarbij de impact van de technologische ontwikkeling geschetst wordt. Je hebt dat niet direct nodig om de zes uitdagingen aan te gaan.

De eerste uitdaging is het vaststellen van de onderwijsbehoeften en de tweede uitdaging helpt je met duidelijke tips om de onderwijsbehoeften structureel te verzamelen en te analyseren. De derde uitdaging betreft de verschillende aanpassingen om beter in te spelen op de onderwijsbehoefte van een leerling. De vierde uitdaging geeft inzicht in verschillende keuzes om te differentiëren. Mooi om voor jezelf te inventariseren en je eigen stip op de horizon te bepalen. Bij de vijfde uitdaging word je meegenomen om het onderwijs goed aan te passen en de leerontwikkeling te stimuleren. Inzicht in de leerontwikkeling is nodig om de onderwijsaanpassing te evalueren, maar wordt tevens gebruikt door de leerkrachten als feedback en het aanscherpen van expertise. En dat is meteen de laatste uitdaging. Het klinkt allemaal heel helder en zo wordt het ook beschreven.

Voor wie is dit boek bedoeld? Voor iedere intern begeleider en directeur die samen met hun team gefundeerd bewustere keuzes willen maken om het onderwijs aan te laten sluiten bij het lerende kind. En die dat dan ook echt concreet willen vormgeven. Op een prettig leesbare wijze ben je weer helemaal op de hoogte en weet je wat je te doen staat. De achtergronden in dit boek zijn onderbouwd vanuit de neuro- en leerpsychologie en afgewisseld met praktische voorbeelden en toepassingen voor de dagelijkse onderwijspraktijk. Soms met een mooie eye-opener zoals dat op het moment dat een leerling iets moet leren dat hij al weet, bij het brein als het ware een demping plaatsvindt, waardoor er niet meer geleerd wordt. De wijze van beschrijven helpt je om stapsgewijs de uitdagingen aan te pakken waarbij het lerende kind centraal staat. Als je als school wilt kiezen voor een preventieve, universele aanpak voor alle leerlingen, dan gaat dit boek je echt helpen als schoolleider en intern begeleider. Omdat het vooral de kwaliteit van je onderwijs versterkt,

Marleen Huisman is directeur Onderwijs & Kwaliteit bij Cadans Primair, een organisatie voor katholiek
en interconfessioneel basisonderwijs.

Kind in-Zicht.
De zes uitdagingen van onderwijs op basis van inzicht in de leerling. Bianca van den Berg,
Kim de Jong, Rob de Jong, 2021, Uitgeverij
Brave New Worlds. ISBN 9789464054453.

Interessant?
Dit artikel stond in Kader, het vakblad voor schoolleiders, dat AVS-leden maandelijks ontvangen. De AVS komt op voor de belangen van schoolleiders in het basis- en voortgezet onderwijs. Word ook lid of abonnee, ontvang voortaan iedere maand een kersvers exemplaar in de brievenbus en versterk de positie van schoolleiders.