Kick-off bijeenkomst Toekomstagenda schoolleiders
In gesprek gaan over de inhoudelijke ontwikkeling van het schoolleiderschap van nu en de toekomst. Dat stond centraal in de kick-off bijeenkomst van de Toekomstagenda schoolleiders. De opbrengsten van deze bijeenkomst en wat daar de komende periode nog bijkomt, vormen de input om de Toekomstagenda schoolleiders vorm te geven. De AVS heeft de regierol in dit landelijke proces.
Bijna twintig schoolleiders ontvingen afgelopen week het zogenaamde koffertje voor ondernemende schoolleiders. Met de inhoud van dat koffertje gaan de deelnemers de komende maanden in gesprek met collega’s, het team en netwerkpartners in het veld over de toekomst van de school en het schoolleiderschap. Uiteindelijk zullen rond de 800 koffertjes uitgedeeld worden. Maar ook zonder koffertje kunnen schoolleiders en andere organisaties meedenken over de Toekomstagenda schoolleiders. Daarvoor is de speciale website www.deleiderschapsagenda.nl ingericht. Naast de AVS zijn diverse andere organisaties betrokken bij dit project: CNV Schoolleiders, AOb, PO-Raad, Schoolleidersregister PO en het ministerie van OCW.
Energizers
De bijeenkomst startte met het face-to-face met elkaar in gesprek gaan aan de hand van zogenaamde ‘pickwick kaartjes’ met eenvoudige vragen die wel iets zeggen over jou als persoon en hoe je in je werk staat. Een werkvorm die bedoeld is om op een laagdrempelige manier met elkaar kennis te maken en die bedoeld zijn als ‘energizer’. Deze kaartjes zijn ook te vinden in het koffertje en op de website www.deleiderschapsagenda.nl.
Praktijkcasus
Angelien van Beekveld, directeur bij IKC De Wieken in Nijmegen, deelde haar praktijkverhaal ter inspiratie. Ondanks belemmeringen die ze ondervindt qua regelgeving en veranderende populatie, houdt ze voor ogen waarvoor ze het doet: het kind centraal. Je moet soms lef en moed tonen om het vaak lastige gesprek met partners of de gemeente aan te gaan. Uiteindelijk heeft ze alle partijen bij elkaar gebracht in een gespreksbijeenkomst: 19 partners en het team. Als advies geeft ze de aanwezigen mee: denk vooral niet in schotten. Maak persoonlijk contact met belanghebbenden en zorg voor feedback van en interactie met de wijk. Elkaar zien en spreken levert veel begrip op voor de latere samenwerking.
Verbindende schoolleider
Henk Derks, maatschappelijk ondernemer en zelfstandig adviseur, begeleider en opleider binnen het onderwijs, de kinderopvang en welzijn, geeft een situatieschets van de huidige dynamische maatschappij en de rol van de schoolleider en het kind daarin. Wat hebben het kind en de schoolleider nodig in deze wereld van transitie? Hoe betrek je ouders en partners erbij? En wat doen we met belemmerende regelgeving? “Een versnipperd bekostigings- en subsidiesysteem leidt tot een versnipperde uitvoeringsorganisatie”, aldus IKC-deskundige Derks. Volgens Derks kunnen schoolleiders het verschil maken en de verbindende actor zijn. Daarvoor is het belangrijk dat duidelijk wordt welke stappen we kunnen (of moeten) zetten om het vak en het werk van schoolleiders interessant, beheersbaar en de moeite waard te houden. Kortom, wat moet er in de toekomst op de agenda van schoolleiders komen te staan? Wat hebben schoolleiders nodig om het vak goed te kunnen uitoefenen?
Gesprek faciliteren
Dat schoolleiders veel moeten regelen en veel problemen moeten oplossen, is duidelijk. Dat blijkt ook uit de stellingen waarover de deelnemers in kleine groepjes met elkaar discussiëren. De deelnemers vinden bijvoorbeeld het aanvragen van subsidie lastig, de regelgeving belemmerend en tijdslurpend en de omgang met gemeente of politiek stroperig en weinig meedenkend.
 |  |  |
En daardoor blijft er meestal maar weinig tijd over om na te denken over structurele veranderingen of innovaties die nuttig of nodig zijn. Dit project is bedoeld om het gesprek met collega-schoolleiders en partners te faciliteren. De diverse betrokken organisaties, bestuurders en leidinggevenden van een school kunnen ideeën aandragen. Om dit enigszins te structureren is er een aantal rubrieken opgesteld die aangeven wat de schoolleider nodig heeft, namelijk: professionele ruimte, toerusting, voorzieningen, wettelijke kaders en regelgeving, onderzoek, innovatie & ontwikkeling, arbeidsvraagstukken en actualiteit/anders. Deze rubrieken zitten niet alleen in het koffertje, maar zijn ook te vinden op de site www.deleiderschapsagenda.nl
Twee belangrijke websites
Voor dit project zijn twee websites ontwikkeld: www.deleiderschapsagenda.nl en Ondernemend Leiderschap
www.deleiderschapsagenda.nl is de plek waar schoolleider en bestuurders informatie vinden en ideeën kunnen uitwisselen tijdens het proces om tot een goede invulling van deze agenda te komen. Iedere deelnemende organisatie gaat op haar eigen wijze informatie ophalen bij de achterban. Doel hiervan is om alle belangrijke input met elkaar te delen. Alle ingediende ideeën en suggesties kunnen gewaardeerd worden met een duimpje (like). Uiteindelijk vormen deze ingediende punten de Toekomstagenda schoolleiders.
Ondernemend leiderschap
Ondernemerschap wordt gezien als een centraal begrip bij de ontwikkeling van de school voor de toekomst. Er is ondernemerschap en lef nodig om in de dynamiek van deze huidige maatschappij een school te runnen.
Deze site is opgezet als aanvulling op het boek over het doorbreken van kaders dat momenteel geschreven wordt en op het Symposium ‘Schoolleiders van de toekomst’ op 16 januari gepresenteerd wordt. De ongeveer 40 interviews met het veld over het onderwerp ‘ontschotting in het sociale domein’ zijn hier per thema te beluisteren. Momenteel zijn er twee thema’s uitgewerkt, de andere thema’s volgen de komende periode. Ook zijn er gespreksposters te downloaden.
Inhoud koffertje
Het koffertje is een toolbox waarmee de schoolleiders op pad gaan om het gesprek aan te gaan over de toekomst van het schoolleidersvak. Hierin zitten: de aanbevelingsbrief, diverse brochures (onder andere tools om de omgeving in beeld te brengen en een impressie van het boek dat in januari uitkomt), een whitepaper Positief onderwijs (‘Anders denken door anders te kijken’), gesprekskaarten met stellingen en de pickwickkaartjes.
In juni wordt de Toekomstagenda Schoolleiders op een landelijke bijeenkomst van schoolleiders besproken.
