‘Je kunt elkaar versterken’

Verschillende schoolbesturen uit Deventer slaan de handen ineen bij het implementeren van de CAO PO 2014-2015. Ze trekken onder andere samen op in de beleidsvoering – de keuze voor het basis- of overlegmodel en het vaststellen van de bijbehorende kaders – en geven de informatievoorziening gezamenlijk vorm met ondersteuning van de AVS.

Openbaar Primair Onderwijs Deventer (OPOD), Quo Vadis, de Stichting Deventer en Almelose montessorischolen (DAM) en enkele andere schoolbesturen delen dezelfde gang in hetzelfde gebouw, vallen onder hetzelfde samenwerkingsverband, voeren gezamenlijk bovenschools overleg en werken al langer intensief samen op bepaalde terreinen. “Dat we ‘samenwonen’ zorgt ervoor dat we elkaar makkelijk vinden”, schetst Jan Rensink, bestuurder van OPOD.” Een bestuurlijke fusie tussen OPOD en DAM wat betreft de Deventer scholen, als gevolg van een teruglopend leerlingenaantal, is gepland voor 2016. Quo Vadis neemt waarschijnlijk een montessorischool in Almelo over van Stichting DAM. “Ook op het gebied van personeelsbeleid willen we in de toekomst verder samenwerken en op dezelfde manier omgaan met onze medewerkers”, vertelt collegabestuurder Jan Schakel van DAM. Rensink: “De cao gaat al het onderwijspersoneel in de regio aan. De vernieuwingen zijn ingrijpend, we willen niet vijf verschillende uitwerkingen creëren en uitleggen.” Schakel: “Neem bijvoorbeeld het invoeren van de 40urige werkweek per 1 augustus 2015. Als je dat helemaal aan de scholen zelf over laat, krijg je wildgroei. Wij geven de richtlijnen hiervoor, maar uiteindelijk moeten de schoolleiders er samen met hun team zelf uitkomen en voor iedereen een goede jaarplanning maken. Dat zal nog best lastig worden, omdat je naast lesuren ook ruimte moet inbouwen voor ouderavonden en rapportages, studiebijeenkomsten, diverse soorten verlof, et cetera.” Bestuurder Louis van Stiphout van Quo Vadis vult aan: “Er komt veel op ze af, scholen krijgen veel regelruimte, waar schoolleiders een eigen invulling aan kunnen geven. Dat vergt afstemming, zowel in het belang van de medewerkers als de ouders.” Rensink van OPOD: “Verschillen op schoolniveau blijven er natuurlijk, maar we willen wat de werkverdeling betreft wel gezamenlijk kiezen voor het overlegmodel*.

Schooltijden
Om de 40urige werkweek in te voeren stimuleren de bestuurders van Stichting DAM, OPOD en Quo Vadis het invoeren van een continurooster (‘vijfgelijkedagenmodel’) op al hun scholen. “Allemaal dezelfde lestijden maakt het realiseren van de 40urige werkweek makkelijker”, aldus Schakel van Stichting DAM. “We kunnen dit niet opleggen. Scholen maken hierin hun eigen keuze, want ook ouders moeten akkoord gaan met andere schooltijden. Wel adviseren we alle scholen het continurooster en gaan we erover in gesprek met de betrokkenen.” Rensink hoopt dat in augustus 2017 alle scholen ‘om’ zijn. Van Stiphout: “Afwijken van de norm moet wel mogelijk blijven, bijvoorbeeld voor een islamitische school die de vrijdagmiddag vrij wil houden in verband met moskeebezoek.” Op het gebied van duurzame inzetbaarheid en professionalisering (‘de middelen zijn nog lang niet genoeg’ vindt Schakel) gaan de bestuurders de mogelijkheden bekijken van gezamenlijke scholing, klassenbezoeken en consultaties tussen de scholen van de verschillende organisaties, en onderlinge mobiliteit. “Daarbij moeten we goed kijken naar de verschillende kwaliteitssystemen, maar het biedt zeker kansen”, zegt Schakel. Rensink: “Je kunt elkaar versterken en hoeft niet overal zelf het wiel voor uit te vinden.” Een overkoepelende vervangingspool is ook een van de plannen en speelt in op de Wet Werk en zekerheid die vanaf 1 juli 2015 gaat gelden. Evenals eenzelfde beleid voor boventalligheid en ideeën voor gezamenlijke activiteiten op het gebied van vitaliteit, zoals workshops time management en het bewaken van de werkprivébalans. Schakel: “Personeelsuitgaven vormen het grootste onderdeel van je begroting, als we de kosten kunnen delen scheelt dat enorm.”

Voorlichting
Bij het gezamenlijk implementeren van de nieuwe cao, zien de verschillende bestuurders het vooral als hun taak te zorgen voor goede informatievoorziening en afstemming, het formuleren van uitgangspunten voor schoolleiders, het voeren van een gezamenlijke planning en het coördineren van bijvoorbeeld de vervangingspool. Van Stiphout van Quo Vadis: “We zijn met hulp van de AVS begonnen met het beleggen van een centrale voorlichtingsbijeenkomst voor de directeuren van alle besturen. Vervolgens hebben we alle leden van de gemeenschappelijke medezeggenschapsraden collectief geïnformeerd.” Rensink meldt dat de gezamenlijke voorlichting een vervolg krijgt voor alle overige medewerkers. “We moeten ervoor zorgen dat de juiste informatie op de juiste plek terechtkomt. Het is een behoorlijke klus om alle werknemers op de hoogte te stellen.”

Voor de administratie die de nieuwe cao met zich meebrengt, gaan de besturen dezelfde formulieren hanteren, bijvoorbeeld voor het inventariseren van de urenbesteding – inclusief overuren – en de overgangsregeling van de BAPO. Rensink denkt dat de nieuwe cao veel mogelijkheden en (rechtspositionele) verbeteringen met zich meebrengt – vooral voor starters , maar denkt dat het qua uitvoering, interpretatie en acceptatie een hell of a job wordt om het in de praktijk te brengen en iedereen op een lijn te krijgen. “Daar krijgen schoolleiders een hele kluif aan. Ook P&Oafdelingen krijgen het razend druk.” Hij verwacht veel ‘knipen plakwerk’ om alles op individueel niveau uitgewerkt te krijgen. “Het overlegmodel vergt veel maatwerk op het gebied van bijvoorbeeld duurzame inzetbaarheid, er zijn afwijkende (overgangs)regelingen en uitzonderingen. Dat maakt het er niet eenvoudig op, het is nog steeds een enorm dik boekwerk. We kunnen op bestuursniveau wel kaders scheppen en het met elkaar eens zijn, maar op schoolen GMRniveau zal de uitwerking en visie soms verschillen. Als daar problemen ontstaan, komen die weer terug bij ons en moeten we die oplossen. Goed informeren vanaf het begin is dus van wezenlijk belang.”

AVSadviseur en caoonderhandelaar Paul van Lent: “Meerdere schoolbesturen in dezelfde gemeente of regio kiezen vaker voor gezamenlijke voorlichting over de nieuwe CAO PO. Of ze ook gemeenschappelijk beleid ontwikkelen is een tweede. Voor mobiliteit tussen verschillende onderwijsorganisaties zijn vergelijkbare arbeidsvoorwaarden makkelijk, maar als besturen gericht zijn op het behoud van eigenheid zal men er minder snel voor kiezen om samen aan de slag te gaan met beleidsvoering.”

*Bij het overlegmodel wordt, anders dan bij het basismodel, de zwaarte van het werk meegewogen bij de taakverdeling en vervalt de maximale lessentaak. De invulling vindt op schoolniveau plaats, met instemming van de PMR.

CAO PO 2014-2015 in boekvorm, verdieping en advies op maat
De AVS brengt de CAO PO ook als boek uit. Daarnaast is er een eendaagse verdieping over de achtergronden en toepassing van de nieuwe cao: ‘De CAO-PO – nieuw en anders’. Na afloop zijn deelnemers onder andere in staat de nieuwe cao aan hun team uit te leggen. De verdiepingsdag kan ook op maat en/of in de eigen organisatie (incompany) voor diverse organisatielagen verzorgd worden. De CAO PO 2014-2015 in boekvorm is voor € 17,95 te bestellen. Kijk voor meer informatie, data en inschrijven voor de verdiepingsdag op www.avs.nl/professionalisering/caopo.