Ict-vaardigheden nog niet optimaal gegroeid
Leidinggevenden blijken een hoger streefniveau te hebben als het gaat om de inzet van ict dan leerkrachten; die varen wel bij meer ondersteuning en stimulatie. Dit blijkt uit onderzoek van ITS (2009) in opdracht van Kennisnet onder leerkrachten en leidinggevenden in het basisonderwijs, naar de actuele stand van zaken in het onderwijsveld wat betreft het didactisch en het leidinggevend handelen in relatie tot ict.
Ruim 40 procent van de leerkrachten vindt de eigen bekwaamheid in didactisch gebruik van de computer gevorderd en 5 procent vindt zich zeer gevorderd. Iets meer dan de helft beoordeelt de eigen vaardigheid nog als basaal. Dit laatste geldt vooral voor onderwijzend personeel in de kleuterklassen. Er is redelijk tot veel behoefte aan hulp, ondersteuning en faciliteiten (software, content) bij het gebruik van ict, vooral bij veelvuldig gebruik. Op het vlak van visieontwikkeling is verhoudingsgewijs de minste en voor de infrastructuur is de meeste ondersteuning gewenst. Opmerkelijk is dat leerkrachten van groep 1 en 2 aangeven minder behoefte aan ondersteuning op ict-gebied te hebben dan leerkrachten van de hogere leerjaren. Ruim de helft van de leerkrachten geeft aan dat op hun school sprake is van `gecoördineerde voorzieningen´, volgens bijna een derde is er al sprake van `gecoördineerde visie´. Er is echter nog weinig sprake van `geïntegreerde leeromgevingen´ en leerkrachten geven aan dat ze niet al te vaak gestimuleerd worden om ict toe te passen in hun onderwijs. Waneer dit wel gebeurt, heeft dat duidelijk invloed op de mate van kennisoverdracht en -constructie met behulp van ict. De groep waarin het onderwijs wordt gegeven is mede bepalend voor de mate waarin gebruik van ict wordt gemaakt. In de kleutergroepen wordt in verhouding met de hogere leerjaren de computer minder vaak gebruikt. Als in de groepen 3, 4 en 5 al ict wordt gebruikt, is dat vaker bij kennisoverdracht dan bij kennisconstructie. In groep 6, 7 en 8 wordt ict al tamelijk vaak benut, in gelijke mate voor zowel kennisoverdracht als voor kennisconstructie. Over de hele linie geldt dat leerkrachten meer gebruik willen maken van de inzet van ict, zowel voor kennisoverdracht als -constructie.
Streefniveau
Leidinggevenden beoordelen het didactisch handelen van hun leerkrachten als minder vaak voorkomend dan de mate waarin leerkrachten zelf die frequentie beoordelen. Leidinggevenden hebben ook een wat hoger streefniveau dan hun leerkrachten als het gaat om kennisoverdracht en kennisconstructie mét ict. In de meeste gevallen blijkt de discrepantie tussen huidige en gewenste didactische aanpak groter te zijn bij leidinggevenden dan bij leerkrachten zelf. Het onderzoek werd uitgevoerd met internetenquêtes onder 2.800 leerkrachten in het basisonderwijs en – voor het eerst – 300 leidinggevenden. De gevonden samenhangen komen op hoofdpunten overeen met de verbanden in de data van 2008.
