Historici tegen Canon in kerndoelen
De ministerraad heeft onlangs bevestigd dat de Canon van Nederland in de kerndoelen voor basisonderwijs en onderbouw voortgezet onderwijs komt. Een aantal historici heeft zich echter via een brief aan de Tweede Kamer tegen het besluit tot de verplichte invoering gekeerd.
Met de invoering van de Canon zouden vijftig `vensters´, onderdelen van de geschiedenis en cultuur in Nederland, verplichte kost worden. Een 23-tal hoogleraren, universitaire docenten en hogeschooldocenten geschiedenis en geschiedenisdidactiek vreest dat de verplichte invoering tot een overbelasting van de geschiedenisles leidt, mede omdat de oorspronkelijke `culturele´ Canon van Nederland ook bedoeld was voor andere vakgebieden en niet alleen voor de geschiedeniskerndoelen. Ook vinden de briefschrijvers dat de vijftig vensters maar moeilijk ingepast kunnen worden in de tien tijdvakken die (pas sinds kort) het verplichte kader vormen voor geschiedenisonderwijs. Tot slot hebben zij hun twijfels over de keuze van de vijftig vensters; die zou dan weer vanuit didactische overwegingen en dan weer vanuit inhoudelijke gronden ingegeven zijn en geen didactisch consistente basis vormen. “Er is niet consequent gezocht naar inhouden die voor leerlingen aansprekend zouden zijn, maar evenmin kan gezegd worden dat hier de belangrijkste personen en gebeurtenissen uit de geschiedenis van Nederland worden opgesomd.”
Stichting entoen.nu, voortgekomen uit de canoncommissie, weerspreekt de kritiek van de briefschrijvers. “In de toelichting op de kerndoelen komt een expliciete opmerking dat de canon weliswaar aan kerndoel 53 wordt gekoppeld, maar dat hij vakoverstijgend van karakter is en dat sommige vensters dus bij andere vakken aan bod kunnen komen.” Op de homepage van de stichting is dat in een `schoolvakfilter´ aangegeven. De tijdvakken zijn volgens de stichting alle tien in het canonontwerp verwerkt als een nuttig hulpmiddel om kinderen in staat te stellen greep te krijgen op de chronologie. “In kerndoel 52 staat dat leerlingen de tien tijdvakken moeten kennen, in kerndoel 53 dat ze de belangrijkste historische personen en gebeurtenissen moeten kennen. Allebei waardevol en het bijt elkaar niet, sterker nog: het vult elkaar aan.” Over de kritiek dat de canon in didactisch opzicht een onevenwichtig ontwerp zou zijn meldt de stichting op haar website: “Dat is maar hoe je het bekijkt. Het is waar dat niet elk canonvenster even zwaar weegt, maar wel zijn ze alle onderdeel van het verhaal van Nederland, dat uit de aard der zaak van ongelijksoortige personen, gebeurtenissen en processen aan elkaar hangt. Zo is het leven en wij zien niet in wat daar an sich ondidactisch aan is.”
Hóe scholen de vensters aan de orde willen stellen, staat ze overigens volledig vrij. Binnenkort stemt de Tweede Kamer over het regeringsvoorstel om de Canon op te nemen in de verplichte kerndoelen. Het parlement beslist dan mogelijk nog dit jaar over het voorstel om de canon een verplicht onderdeel van het basisonderwijs te maken.
Meer informatie: www.entoennu.nl en www.ivgd.nl (Instituut voor Geschiedenisdidactiek)