Niet alle leerlingen kunnen op de school van hun eerste keuze terecht. Als te veel leerlingen zich bij een school aanmelden, wordt er met loting of andere plaatsingsregels gewerkt. Die regels verschillen per school en zijn niet voor alle ouders even duidelijk. Centrale coördinatie en betere informatievoorziening richting ouders kunnen ervoor zorgen dat alle kinderen even grote kansen hebben om op de school van hun voorkeur terecht te komen. Dat schrijft het Centraal Planbureau (CPB) in de publicatie ‘Beschermen van gelijke toegang tot scholen’ die op 7 oktober is verschenen.
Op dit moment ontbreekt een nationaal toelatingsbeleid voor het primair en voortgezet onderwijs, omdat de wettelijke bevoegdheid voor plaatsing van leerlingen bij de schoolbesturen ligt. Elke school kan eigen regels hanteren. Dit kan ertoe leiden dat niet alle ouders de plaatsingsregels van de scholen kennen en doorzien en daardoor minder kans hebben om hun kind op hun favoriete school te plaatsen. Het is efficiënter als schoolbesturen de toelating samen coördineren. Daarvoor zijn duidelijke afspraken en plaatsingsmethoden nodig.
Richtlijnen
Als scholen bereid zijn de toelating gezamenlijk te coördineren, kunnen gemeenten een ondersteunende rol spelen bij het ontwerp en uitvoering van het toelatingsbeleid. Daarnaast kan de overheid met richtlijnen komen voor betere informatievoorziening aan de ouders, de timing van het inschrijfmoment en het gebruik van bepaalde voorrangsregels.
Plaatsingsmethoden
Het CPB onderzocht drie bruikbare mechanismen die gehanteerd kunnen worden bij het eerlijk verdelen van schaarse plekken op scholen in een regio. Elke methode heeft voor- en nadelen. Welke methode het meest passend is, hangt af van de criteria die scholen, gemeenten, ouders en leerlingen belangrijk vinden.
De overheid kan bijdragen aan een eerlijk toelatingsbeleid op lokaal niveau door richtlijnen op te stellen. Richtlijnen over informatievoorziening, de timing van het inschrijfmoment, voorrangsregels en de toepasbare allocatiemechanismen kunnen bijdragen aan een lokaal beleid dat de gelijke toegang effectief kan bewaken. Daarnaast zou een praktische handleiding over de implementatie van de allocatiemechanismen gemeenten en schoolbesturen kunnen helpen, zodat zij die niet zelf hoeven te ontwerpen.
