Houd de eigen verantwoordelijkheid goed in de gaten Auteur Liesbeth VerheggenDe AVS heeft haar wens om een sectororganisatie voor het primair onderwijs te ontwikkelen uitvoerig besproken in Kader Primair Special (december, 2005). De komende maanden zullen vertegenwoordigers uit het onderwijsveld hierover hun mening geven in de vorm van een column. Deze maand de beurt aan Liesbeth Verheggen, lid dagelijks bestuur van de Algemene Onderwijsbond (AOb).
De kwaliteit van het onderwijs staat of valt met de kwaliteit van de professional: de man of vrouw voor de klas. Discussies over kwaliteit zonder een directe inbreng van die professional zijn zinloos. Op diverse plekken heb ik de metafoor van de ronde tafel en de vierkante tafel gebruikt om de positie van de professional duidelijk te maken. Aan de ronde tafel zitten de vertegenwoordigers van het onderwijspersoneel (de professionals), de schoolleiding en het bestuur. Zij bespreken de kwaliteit van het onderwijs, de onderwijsvernieuwing, de innovatie en de resultaten. Voor specifieke onderwerpen kan men het ministerie van Onderwijs uitnodigen. Omgekeerd kan het ministerie ook de ronde tafel uitnodigen. De gemaakte afspraken betreffen de kwaliteit en innovatie van het onderwijs. Doelen die we gezamenlijk willen bereiken. Uiteraard heeft ieder zijn of haar inbreng vanuit een eigen specifieke verantwoordelijkheid en deskundigheid. Naast de ronde tafel hebben de geledingen zo hun eigen overlegcircuits. Dat noem ik de vierkante tafels. Of in vakbondsjargon: daar waar we tegenover elkaar zitten. En om bij onze eigen core business te blijven: de AOb neemt naast zijn plek aan de ronde tafel als vertegenwoordiger van de man of vrouw voor de klas, ook positie in aan de vierkante CAO-tafel, waar de vertaling van de ronde-tafel-afspraken over arbeidsvoorwaarden plaatsvindt. In dat kader moeten ook de overleggen gezien worden die betrekking hebben op de bekostiging. De ronde tafel is bepalend voor zowel arbeidsvoorwaardelijk overleg als voor de bekostiging van het onderwijs en de innovatie. De ronde tafel noem ik voor het gemak maar even de brancheorganisatie. We doen daar inmiddels steeds meer ervaring mee op in het primair onderwijs. De tripartiete overleggen (professionals, bestuur/management en overheid) zijn actueel. Dat brengt overigens wel de harde noodzaak met zich mee om helder te maken en te houden wat op de ronde tafel thuishoort en wat op de vierkante. Oftewel: laat ieder zijn of haar eigen verantwoordelijkheid goed in de gaten houden. Zo zal het ministerie zich steeds meer moeten beperken tot het wat (welke streefdoelen) en niet meer het hoe (hoe worden ze bereikt). Ook de AVS ontkomt er niet aan haar positie helder neer te zetten. Wr men precies aan de ronde tafel zit, is niet van belang. Waar men aan de vierkante tafel zit wl. Leidraad in die discussie zou moeten zijn welke bevoegdheden de locatieleider, directeur, bovenschools manager of welke andere term we daar tegenwoordig voor hebben gevonden heeft. Want ook al kan de hoogste baas van KPN ontslagen worden als hij zijn werk niet goed doet (en terecht), hij neemt geen plaats aan de werknemerszijde van de vierkante tafel. Anders gezegd: bepalend in dat debat moet zijn in hoeverre iemand van de schoolleiding nog werknemer, eerste leidinggevende aan het team is of namens het schoolbestuur zijn of haar leidinggevende bevoegdheden uitoefent. In vakbondsjargon: wie is meewerkend voorman en wie is baas.
Verder in dit nummer
Kader Primair 7 – maart 2006