Als een echte professional wordt uitgedaagd
Als een echte professional wordt uitgedaagd KaderspelWie de laatste tijd het maatschappelijke en politieke debat heeft gevolgd, kan het niet ontgaan zijn dat de slogan `Geef de professional de ruimte´ te pas en te onpas wordt gebruikt om aan te tonen dat het onderwijs en de gezondheidszorg ten onder gaan aan beknellende regels van managers die er blijkbaar een genoegen in scheppen de harde werkers op de werkvloer het leven zuur te maken. Ik haal het niet in m´n hoofd me een mening aan te meten over de gezondheidszorg, en tot op zekere hoogte gaat dit ook op voor de meeste onderwijssectoren.
Behalve dan het primair onderwijs: de `managersdruk´ ligt in onze sector rond de 4 procent, afgezet tegen 15 tot 20 procent in andere sectoren. Wel veroorzaakt de (bestuurlijke) schaalvergroting een toename van afspraken die te maken hebben met de gezonde bedrijfsvoering van een onderwijsinstelling. Maar zolang de verschillen tussen de scholen en ook de eigenheid worden gerespecteerd, zal er voldoende ruimte blijven voor professionals (zowel schooldirecteuren als leerkrachten) om eigen keuzes te maken bij de invulling van hun professie. Maar de genoemde slogan impliceert meer. Als je professionals de ruimte wilt geven, dien je ook te beschikken over echte professionals. En daar schort het nogal eens aan. Er valt niets af te dingen als het gaat over de enorme betrokkenheid van leerkrachten en schoolleiders bij hun school en hun leerlingen. Maar er werken weinig academisch gevormde mensen in onze sector en de investeringen in professionalisering zijn nog steeds te laag. De sector primair onderwijs staat bekend als de meest innoverende sector, maar het is ook de sector waar veel innovaties mislukken. En dat laatste heeft een negatieve impact op de manier waarop er tegen scholen wordt aangekeken.
Kort voor de vakantie hebben de sociale partners een convenant afgesloten waarin afspraken zijn gemaakt over professionalisering van directies en onderwijspersoneel. Daarin is ook bepaald dat registerdirecteuren een extra tegemoetkoming kunnen ontvangen, als zij zijn aangesloten bij het register van de Nederlandse Schoolleiders Academie (NSA). Regelmatig bereiken ons klachten dat hierover geen centrale afspraken zijn gemaakt. De reden is simpel: de minister wenst over geen enkel dossier meer centrale afspraken te maken, behalve op het gebied van sociale zekerheid en generieke loonsverhogingen (Onderwijs CAO). De overige arbeidsvoorwaarden moeten op instellingsniveau worden gemaakt of in een sector CAO (CAO-PO). Dit geldt vanaf 2009 misschien ook voor de primaire arbeidsvoorwaarden, zoals ook in het hoger onderwijs en de bve-sector het geval is. Op dit moment zijn we met de werkgeversorganisaties en vakbonden in gesprek om te bezien of er een sectorale afspraak gemaakt kan worden. Lukt dit niet, dan bent u aangewezen op afspraken met uw bestuur. Wel zullen we dan voorbeeldafspraken publiceren, waar u houvast aan kunt hebben. Deze trend zal de komende jaren doorzetten. Maar als professional heeft u ook de competenties om voor uzelf op te komen. En anders is de AVS er altijd om u te ondersteunen.
Auteur: Ton Duif
Kader Primair 2 -Oktober 2006